بیماری گرفتگی عروق پا یا شریان محیطی یک مشکل شایع در گردش خون است که در آن عروق باریک باعث کاهش جریان خون در اندام شما می شوند. برای دریافت اطلاعات درباره درمان گرفتگی عروق پا با آنژیوپلاستی با ما همراه باشید.
شما اغلب می توانید با ورزش، داشتن یک رژیم غذایی سالم و ترک دخانیات، بیماری شریان محیطی را درمان کنید. هنگامی که به بیماری گرفتگی عروق پا مبتلا می شوید، پاها جریان خون کافی را دریافت نمی کنند و این سبب بروز علائمی مانند درد پا هنگام راه رفتن یا لخته شدن خون می شود.
گرفتگی عروق پا چیست؟
بیماری گرفتگی عروق پا نیز احتمالاً نشانه ای از تجمع رسوبات چربی در عروق شما است (تصلب شرایین). این وضعیت ممکن است عروق شما را باریک کرده و جریان خون در پاها و گاهی اوقات بازوها را کاهش دهد.
علائم گرفتگی عروق پا
در حالی که بسیاری از افراد مبتلا به گرفتگی عروق پا علائم خفیف یا بدون علائم هستند، تنها برخی از افراد هنگام راه رفتن دچار درد پا می شوند (لخته شدن).
علائم گرفتگی عروق پا (شریان محیطی) عبارتند از:
- گرفتگی دردناک در یک یا هر دو باسن، ران یا عضلات ساق پا پس از انجام برخی فعالیت ها مانند راه رفتن یا بالا رفتن از پله ها
- بی حسی یا ضعف پا
- سردی در قسمت پایین ساق پا یا پا
- زخم هایی روی انگشتان پا یا پاها که بهبود نمی یابند
- تغییر در رنگ پاها
- ریزش مو یا رشد کند مو در پاها و پاها
- رشد کندتر انگشتان پا
- پوست براق روی پاهای شما
- نبض یا نبض ضعیفی در پاها یا پاها نداشته باشید
- اختلال نعوظ در مردان
- درد هنگام استفاده از بازوها، مانند درد و گرفتگی هنگام بافندگی، نوشتن یا انجام سایر کارهای دستی
علت گرفتگی رگ پا
سرخرگ ها رگ های خونی هستند که خون غنی از اکسیژن را در سراسر بدن شما حمل می کنند. آنها به مغز و همچنین نوک انگشتان شما می روند. عروق سالم دیواره های داخلی صاف دارند و خون از طریق آنها به راحتی جریان می یابد. اما برخی از افراد دچار گرفتگی عروق پا می شوند. گرفتگی عروق پا در اثر تجمع ماده ای به نام پلاک در دیواره های داخلی عروق ایجاد می شود. پلاک های شریانی می توانند جریان خون را کاهش دهند یا در برخی موارد به طور کلی آن را مسدود کنند.
علائم گرفتگی عروق پا شامل درد عضلانی یا گرفتگی عضلات پاها است که در اثر فعالیت هایی مانند راه رفتن ایجاد می شود، اما پس از چند دقیقه استراحت از بین می رود. محل درد بستگی به محل گرفتگی یا تنگی عروق دارد. درد ساق پا شایعترین محل درد است.
شدت درد بسیار متفاوت است، از ناراحتی و دردهای خفیف گرفته تا درد های ناتوان کننده. گرفتگی عروق پا به طور شدید می تواند راه رفتن یا انجام سایر فعالیتهای بدنی را برای شما سخت کند.
برای درمان گرفتگی عروق پا چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر دچار درد پا، بی حسی یا علائم دیگری هستید، آنها را به عنوان بخشی طبیعی از پیری رد نکنید. با پزشک خود تماس بگیرید و قرار ملاقات بگذارید.
حتی اگر علائم بیماری شریان محیطی را ندارید، در موارد زیر ممکن است نیاز به غربالگری داشته باشید:
- افراد بالای 65 سال
- افراد بالای 50 سال و سابقه دیابت یا سیگار کشیدن دارند
- افراد زیر 50 سال و دیابت و سایر عوامل خطر بیماری شریان محیطی مانند چاقی یا فشار خون بالا
بیماری شریان محیطی اغلب در اثر تصلب شرایین ایجاد می شود. در تصلب شرایین، رسوبات چربی در دیواره شریان شما جمع شده و جریان خون را کاهش می دهد.
اگرچه بحث در مورد تصلب شرایین معمولاً بر روی قلب متمرکز می شود، این بیماری می تواند عروق را در سراسر بدن شما تحت تأثیر قرار دهد. وقتی در عروق خونرسانی به اندام شما اتفاق بیفتد، باعث بیماری عروق محیطی می شود و باید توسط متخصص عروق محیطی درمان شود.
علت گرفتگی عروق پا
بیماری گرفتگی عروق پا یک بیماری شایع به علت تنگ شدن شریان های تغذیه کننده عروق پا است. در این بیماری جریان خون به میزان مناسب و کافی به پا یا دست نمی رسد و این عدم کفایت در خون رسانی باعث ایجاد علائمی مانند درد پا به هنگام راه رفتن می شود.
پلاکی که در دیواره های داخلی عروق شما جمع می شود از مواد مختلفی که در خون شما گردش می کنند ساخته می شود. اینها شامل کلسیم، چربی، کلسترول، ضایعات سلولی و فیبرین اس ، ماده ای که در لخته شدن خون در پا یا بیماری dvt نقش دارد. در پاسخ به تجمع پلاک، سلولهای دیواره شریان شما تکثیر می یابند و مواد اضافی ترشح می کنند که می تواند وضعیت گرفتگی عروق را بدتر کند.
🛑 این مقاله را حتما بخوانید: بیماری برگر در کمین افراد سیگاری
با رشد رسوبات پلاک، حالتی به نام تصلب شرایین ایجاد می شود. این وضعیت باعث تنگ شدن و سخت شدن عروق می شود.
اگرچه متخصصان به طور قطعی نمی دانند که چه چیزی باعث آترواسکلروز می شود، اما به نظر می رسد این روند از آسیب به دیواره شریانی ناشی شود. این آسیب، که رسوب پلاک را امکان پذیر می کند، ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
- سیگار کشیدن
- دیابت
- چاقی (شاخص توده بدن بیش از 30)
- فشار خون بالا
- کلسترول بالا
- در صورت داشتن عوامل خطر برای تصلب شرایین ، افزایش سن ، به خصوص پس از 65 سالگی یا بعد از 50 سالگی
- سابقه خانوادگی بیماری شریان محیطی، بیماری قلبی یا سکته مغزی
- مقادیر بالای هموسیستئین ، یک اسید آمینه که به بدن شما کمک می کند پروتئین ساخته و بافت را بسازد و حفظ کند.
باز شدن رگ های پا
درمان بیماری عروق پا معمولاً شامل تغییر سبک زندگی و در صورت لزوم داروها و برخی اقدامات پزشکی است.
تغییر سبک زندگی
تعهد به تغییرات زیر در سبک زندگی سالم می تواند تا حد زیادی در ارتقا عروق سالم موثر باشد:
- ترک سیگار
- خوردن غذاهای سالم
- ورزش کردن به طور منظم
- کاهش استرس
- ترک مواد مخدر
برای درمان بیماری عروق پا می توان از داروهای مختلفی استفاده کرد، از جمله:
داروهای اصلاح کننده کلسترول
این داروها مواد اولیه رسوب شده در عروق پا را کاهش می دهند (یا اصلاح می کنند). در نتیجه، سطح کلسترول به ویژه لیپوپروتئین (LDL یا کلسترول بد) کاهش می یابد.
آسپرین
پزشک شما ممکن است مصرف روزانه آسپرین یا رقیق کننده خون دیگر را توصیه کند. این می تواند تمایل به لخته شدن خون را کاهش دهد، که ممکن است به جلوگیری از انسداد عروق کرونر کمک کند.
اگر دچار حمله قلبی شده اید، آسپرین می تواند به جلوگیری از حملات بعدی کمک کند. اما اگر اختلال خونریزی داشته باشید یا از قبل رقیق کننده خون دیگری مصرف می کنید، آسپرین می تواند خطرناک باشد، بنابراین قبل از مصرف از پزشک خود بپرسید.
مسدود کننده های بتا
این داروها ضربان قلب شما و فشار خون شما را کاهش می دهند، که این امر تقاضای قلب شما برای اکسیژن را کاهش می دهد. اگر حمله قلبی داشته اید، بتا بلاکرها خطر حملات بعدی را کاهش می دهند.
مسدود کننده های کلسیم
اگر بتا بلاکرها به تنهایی موثر نباشند یا اگر قادر به مصرف آنها نیستید، به جای مسدود کننده های بتا این داروها ممکن است استفاده شوند. این داروها می توانند به بهبود علائم درد قفسه سینه کمک کنند.
آنژیوپلاستی و قرار دادن استنت
پزشک شما یک لوله باریک و طولانی (کاتتر) را در قسمت باریک عروق وارد می کند. یک سیم با بادکنک تخلیه شده از طریق کاتتر به منطقه باریک منتقل می شود. سپس بادکنک باد می شود و رسوبات را در دیواره شریان فشرده می کند.
جراحی بای پس عروق کرونر
یک جراح پیوند ایجاد می کند تا عروق کرونر مسدود شده را با استفاده از یک رگ از قسمت دیگر بدن شما دور بزند. این اجازه می دهد تا خون در اطراف شریان کرونر مسدود یا باریک جریان یابد. از آنجا که این به جراحی قلب باز احتیاج دارد ، بیشتر موارد مربوط به افرادی است که عروق کرونر باریک دارند.
درمان گرفتگی عروق پا با آنژیوپلاستی
آنژیوپلاستی عروق پا روشی برای باز کردن رگ های خونی پا که تنگ یا مسدود شده‌اند، است. این روش درمانی در نهایت منجر به بهبود جریان خون می‌شود. این روش برای بیماری به اسم بیماری سرخرگ محیطی گزینه بسیار مناسبی است. از آنژیوپلاستی برای قسمت‌های دیگر بدن مثل عروقی که برای تغذیه قلب (آنژیوپلاستی کرونری) و کلیه (آنژیوپلاستی شریان کلیه) هستند، هم استفاده می‌شود.
آنژیوپلاستی عروق پا چگونه انجام می شود؟
آنژیوپلاستی، روشی کم تهاجمی است. این روش فقط از طریق شکافی کوچک روی پوستتان انجام می‌شود. اگر در پاهایتان احساس درد میکنید، بخصوص زمانیکه راه می‌روید، می‌توانید از این روش استفاده کنید. این درد می‌تواند بدلیل بیماری سرخرگ محیطی باشد. در این بیماری عروق پاها تنگ شده یا کاملا مسدود می‌شوند.
در این روش، پزشک یک لوله توخالی (کاتتر) را وارد سرخرگ مورد نظر می‌کند که همراه با این لوله، تصویربرداری پرتو ایکس هم به داخل می‌رود تا پزشک بتواند جزئیات را مشاهده کند. رگی که تنگ یا مسدود شده است، به وسیله بالون یا فنر (استنت) کشیده شده و باز می‌شود.
این روش معمولا با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و شما در طول درمان کاملا بیدار هستید. شما هیچ دردی را احساس نمی‌کنید و فقط ممکن است بعضی واقع احساس ناخوشایندی داشته باشید.
معمولا پزشک زمانی این روش را به شما پیشنهاد میدهد که برای این بیماری، گزینه‌های درمانی دیگر را از جمله ترک سیگار، مصرف دارو برای کاهش کلسترول و جلوگیری از لخته‌شدن خون و داشتن برنامه ورزشی منظم، امتحان کرده‌اید.
شما در این شرایط به یک پزشک متخصص معرفی می‌شوید که تشخیص دهد به این درمان نیاز دارید یا خیر. برای تشخیص این موضوع احتمالاً باید تصویربرداری اولتراسوند و آنژیوگرافی انجام دهید تا تصویری واضح از رگهای خونی پاها در دسترس باشد.
اگر پزشک، آنژیوپلاستی را به شما توصیه کند، کاملا از شرایطی که درگیر آن هستید آگاه است. او شما را از تمام خطرات این روش آگاه می‌کند و دلیل انتخاب این روش را برایتان توضیح میدهد. اگر بعد از توضیحات پزشک راضی به انجام این درمان بودید، باید رضایتتان را با پرکردن فرم و امضای آن اعلام کنید.
آماده شدن برای آنژیوپلاستی عروق پا
پزشک برایتان توضیح میدهد که چگونه برای آنژیوپلاستی آماده شوید. ممکن است از شما بخواهد برای مدتی قبل از انجام آنژیوپلاستی هیچ دارویی مصرف نکنید. اگر می‌دانید که به داروی بی‌حسی، یُد یا داروهایی که هنگام تصویربرداری پرتو ایکس استفاده می‌کنند، حساسیت دارید، باید پزشکتان را در جریان بگذارید. همچنین باید در مورد هر گونه بیماری و شرایط پزشکی که به‌تازگی داشتید و یا احتمال بارداری، با پزشک خود صحبت کنید.
باید چند هفته قبل از روز درمان برای مراحل قبل از پذیرش به پزشک مراجعه کنید تا بررسی کند که شرایط‌تان برای این کار مناسب است یا خیر. در این روز فرصت دارید تا اگر سوالی در ذهنتان باقی مانده‌است از او بپرسید.
معمولا همان روز آنژیوپلاستی می‌توانید به خانه بروید ولی در بعضی شرایط ممکن است برای یک شب در بیمارستان بستری شوید. اگر به هر دلیلی باید بعد از درمان در بیمارستان بمانید از قبل به شما اطلاع می‌دهند و می‌توانید خودتان را آماده کنید. ممکن است از شما بخواهند چند ساعت قبل از آنژیوپلاستی هیچ خوراکی نخورید و مایعات ننوشید ولی در هر حال به توصیه‌های پرستاران و پزشکان عمل کنید. ممکن است اجازه آب‌خوردن داشته باشید.
چگونه متوجه گرفتگی عروق پا شویم؟
در طول آنژیوپلاستی عروق پا چه اتفاقی می‌افتد؟
انجام آنژیوپلاستی معولا حدود 30 تا 45 دقیقه زمان می‌برد ولی هر چه شرایط پیچیده‌تر باشد ممکن است به همان مقدار زمان آن هم افزایش یابد. ممکن است یک رادیولوژیست ( پزشکی که مراحل درمان را با استفاده از پرتو ایکس انجام میدهد) و یا یک جراح قلب این کار را برایتان انجام دهد.
از شما می‌خواهند که روی تختی دراز بکشید تا بررسی‌های لازم را انجام دهند. ممکن است بدنتان را به چندین مانیتور متصل کنند تا در طول درمان، ضربان قلب، فشار خون و نبضتان را چک کنند. احتمالاً برای اینکه در طول درمان آرام باشید، از طریق رگ دست یا بازو به شما آرام‌بخش تزریق می‌کنند.
پزشک، قسمتی از پوست را که می‌خواهد عروق آن را بررسی کند، تمیز می‌کند (معمولا کشاله ران) و با داروی بی‌حسی موضعی آن را قسمت را بی‌حس می‌کند. بعد از بی‌حسی، بریدگی کوچکی ایجاد می‌کند و لوله کوچک توخالی را وارد سرخرگ می‌کند. او دارویی (مواد کنتراست) را به داخل لوله تزریق می‌کند. تزریق این مواد باعث می‌شود تا قسمت‌های مسدود و تنگ رگهای خونی در پا در تصویر پرتو ایکس نمایش داده شود. شما لوله را در رگتان احساس نمی‌کنید ولی هنگام تزریق مواد کنتراست ممکن است در بدنتان احساس گرمی کنید.
سپس پزشک از طریق لوله، یک سیم و کاتتر همراه با یک بالون را به داخل قسمت مسدود رگ می‌فرستد. زمانیکه موقعیت آن کاملا درست شد، بالون را باد می‌کنند تا رگتان کشیده و باز شود. ممکن در این مرحله کمی احساس ناراحتی کنید ولی دردناک نیست. بعد یک الی دو دقیقه، قبل از اینکه بالون را از رگ خارج کنند باد آن را خالی می‌کنند. در بعضی مواقع ممکن است پزشک سیم فنری کوچکی وارد رگتان کند تا آن را باز نگه دارد.
در آخرین مرحله، پزشک از طریق مشاهده عکس‌های بیشتر از رگهای خونی، چک می‌کند که آیا همه چیز خوب پیش می‌رود یا خیر. سپس، سیم، کاتتر و بالون را از رگ خارج می‌کند. برای چند دقیقه پرستار یا پزشک روی قسمتی که لوله وارد بدنتان شده است را محکم فشار میدهد تا خونریزی نکند.
آیا تا به حال دچار گرفتگی رگ پا در خواب و گرفتگی ماهیچه ساق پا شده اید؟
بعد از آنژیوپلاستی رگ های پا چه اتفاقی می‌افتد؟
بعد از انجام آنژیوپلاستی برای جلوگیری از خونریزی رگ، باید چند ساعتی را در تخت دراز بکشید.
ممکن است اطراف ناحیه‌ای که لوله وارد بدنتان شده‌است، احساس سوزش کنید و یا کمی کبودی ببینید. برای کاهش درد می‌توانید از مسکن استفاده کنید. ممکن است مجبور باشید برای یک شب در بیمارستان بستری شوید ولی بیشتر افراد همان روز به خانه می‌روند.
قبل از اینکه به خانه بروید، پزشک برای جلوگیری از ایجاد لخته خون دارو تجویز می‌کند. همچنین درباره نتایج این درمان با شما صحبت می‌کند و تاریخ ملاقات بعدی را برای معاینه مشخص می‌کند.
برای رفتن به خانه به همراه نیاز دارید. اگر در طول درمان داروی آرام‌بخش مصرف کرده‌اید، ممکن است به‌مدت 24 ساعت هوشیاری کاملی نداشته باشید و نتوانید به راحتی فکر کنید.
به یاد داشته باشید که در این فاصله نباید رانندگی کنید، الکل ننوشید، مسئولیت کاری مثل مدیریت عملکرد دستگاهی را قبول نکنید و تصمیمات مهم نگیرید. اگر امکانش هست تا زمانیکه کاملا هوشیار شوید، فردی در کنارتان بماند.
دوران بهبودی آنژیوپلاستی رگ های پا
24 ساعت اول که به خانه می‌آیید باید آرامشتان را حفظ کنید و در این مدت مقدار زیادی آب و آبمیوه بنوشید. در ابتدا نباید وزنه سنگین بلند کنید و یا تمرینات ورزشی سنگین انجام دهید. از دکترتان بپرسید که چه مدت طول می‌شکد تا بتوانید فعالیتهای روزانه مثل رانندگی و کارکردن را دوباره شروع کنید.
اگر مشکل یا نگرانی در مورد پاهایتان داشتید با بیمارستان تماس بگیرید. برای مثال اگر پاهایتان ورم کرد و قرمز شد ممکن است عفونت کرده باشد. همچنین اگر پاهایتان سرد، بی رنگ، دردناک یا بی‌حس شد و نمی‌توانستید آن را حرکت دهید ممکن است مسیر جریان خون به سمت پاهایتان مسدود شده باشد. در این شرایط با بیمارستان تماس بگیرید یا آمبولانس خبر کنید. برای اطلاعات بیشتر قسمت عوارض این بیماری را مطالعه کنید.
ممکن است بعد از درمان رگ شما دوباره تنگ یا مسدود شود. در این شرایط مجبور هستید دوباره آنژیوپلاستی را انجام دهید و یا به‌جای آن از روش بای‌پس استفاده کنید. بسیار مهم است که بعد از آنژیوپلاستی سبک زندگی‌تان را تغییر دهید تا خطر تنگی و انسداد مجدد رگ‌ها را کاهش دهید.
عوارض و خطرات آنژیوپلاستی عروق پا
مثل هر درمان دیگری، آنژیوپلاستی عروق پا هم عوارضی را به همراه دارد. این عوارض ممکن است در طول درمان یا بعد از آنژیوپلاستی مشاهده شوند. اگرچه بعضی از آنها خیلی نادر هستند، تعدادی از رایج‌ترین عوارض شامل موارد زیر می‌شود:
- حفره‌ای که در رگتان ایجاد شده ممکن است خونریزی کند و در جایی خارج از رگ جمع شود (به این اتفاق هماتوم می‌گویند). در بعضی شرایط خاص ممکن است مجبور شوید با عمل جراحی، هماتوم را خارج کرده و رگ را ترمیم کنید.
- رگی که درمان شده است ممکن است در طول درمان آسیب ببیند یا پاره شود. در بعضی مواقع احتمال خونریزی جدی رگ، زیاد است و یا ممکن است لخته خون ایجاد‌شده، رگ را مسدود کند. این شرایط، بسیار نادر است ولی اگر این شرایط برایتان پیش آمد، به احتمال زیاد برای ترمیم رگ به عمل جراحی نیاز دارید.
- امکان دارد رگتان در طول درمان یا کمی بعد از آن مسدود شود. اگر این اتفاق بیفتد برای باز کردن دوباره رگ به آنژیوپلاستی دیگری نیاز دارید.
- ممکن است به مواد کنتراستی که در طول درمان استفاده می‌شود، حساسیت داشته باشید. برای بیشتر افراد، این حساسیت بسیار جزئی است ولی در شرایطی نادر امکان دارد واکنش شدیدتری مشاهده شود که خیلی سریع باید برای درمان آن اقدام کرد.
- احتمال دارد قسمتی که کاتتر وارد بدن شده است، عفونت کند. از علائم عفونت می‌توان به تورم و قرمز‌شدن پا، ترشح بد‌بو یا خونریزی بریدگی کاتتر اشاره کرد. اگر این شرایط برایتان به‌وجود آمد با اورژانس تماس بگیرید.
- امکان دارد، هنگام عبور سیم و لوله‌ای که در آنژیوپلاستی استفاده شده‌ا ست، تکه‌های جداشده قسمت مسدود رگ جابه‌جا شوند. در این شرایط به آنژیوپلاستی دیگری برای بیرون آوردن تکه‌ها، نیاز دارید.
دکتر ارش توفیق فوق تخصص جراحی عروق
فاطمه
پنجشنبه ۱۸ شهریور ۰( 3 سال پیش)
تعداد بازدید: 171
مشاهده پرسش
