اسکلروتراپی یکی از کم خطر ترین روش های درمان واریس و واریس عنکبوتی است.
اسکلروتراپی چیست؟
اسکلروتراپی واریس یک روش درمانی است که از آن برای درمان واریس و رگهای عنکبوتی استفاده میشود. در اسکلروتراپی واریس پزشک با تزریق دارو به رگهای خونی یا عروق لنفاوی باعث کوچک شدن آنها می شود. معمولاً برای درمان رگهای واریسی یا به اصطلاح رگ های عنکبوتی استفاده می شود.
این روش غیر جراحی است و فقط به تزریق نیاز دارد. همچنین می تواند برای درمان اختلالات رگ های خونی و لنفاوی که باعث تشکیل نادرست این رگ ها می شود، استفاده شود.
در اسکلروتراپی از محلول تحریک کننده ای به نام اسکلروزانت استفاده می شود که مستقیماً به داخل رگ یا رگ لنفاوی تزریق می شود. این محلول باعث تحریک رگ و تورم آن می شود. این تورم جریان خون یا مایع لنفاوی را قطع می کند و رگ جمع می شود. این محلول به طور مستقیم به درون رگهای لنفاوری و وریدها توسط متخصص درمان واریس تزریق میشود. پس از تزریق، به سرعت بانداژ رگ انجام می شود که باعث می شود کبودی و سایر عوارض به حداقل برسد.
در این مقاله، نگاهی به موارد استفاده از اسکلروتراپی و اینکه چه انتظاری از این روش درمانی داریم و همچنین در طول دوره نقاهت آن می پردازیم.
در اسکلروتراپی از محلولی به نام اسکلروزانت استفاده می شود. محلول به رگ آسیب می‌زند و باعث ایجاد تورم میشود. این تورم باعث مسدود شدن جریان خون و در نهایت کوچکتر شدن رگ می شود.
اسکلروتراپی علاوه بر کاهش ظاهر رگهای واریسی یا عنکبوتی، می تواند درد یا عوارض جانبی ناشی از آسیب دیدن رگ ها را نیز کاهش دهد.
از قرن 19 انواع متنوعی از درمان اسکلروتراپی وجود داشت ولی در دهه‌های اخیر روش‌های این درمان پیشرفت زیادی کرده است.
بیماری‌های قابل درمان واریس با اسکلروتراپی
اسکلروتراپی اغلب برای درمان رگ های واریسی استفاده می شود. واریس به عنوان نارسایی مزمن وریدی نیز شناخته می شود.
رگهای واریسی هنگام تورم و برآمدگی رگ ها، معمولاً در پاها، ایجاد می شوند. این به دلیل ضعف دیواره های وریدی است که به نوبه خود، دریچه های رگ را ضعیف می کند. در نتیجه، خون از رگها جمع شده و باعث تورم و متفاوت به نظر رسیدن آنها می شود.
واریس ممکن است دردناک باشد و باعث ایجاد مشکلات پوستی شود. با کوچک شدن رگها، اسکلروتراپی اثرات آسیب به ورید را کاهش می دهد، باعث می شود رگهای واریسی کمتر دیده شده و درد کمتری داشته باشند.
اسکلروتراپی همچنین برای درمان برخی بیماری های دیگر استفاده می شود، از جمله:
✅ عروق لنفاوی ناقص: این رگ ها حامل مایع یا لنفاوی لنفاوی هستند که به سیستم ایمنی بدن کمک می کند تا با عفونت ها مقابله کند.
✅ بواسیر: اسکلروتراپی ممکن است در صورت عدم موفقیت سایر روش های درمانی استفاده شود. بواسیر هنگامی اتفاق می افتد که رگ های خونی، اطراف رکتوم ، متورم شده و تحریک شوند، باعث درد و ناراحتی حرکات روده شوند.
✅ هیدروسل: هیدروسل یک توسعه ناسالم مایعات در حفره بدن است. هیدروسل در بیضه ها رایج است.
چه زمان از اسکلروتراپی واریس استفاده می شود؟
اسکلروتراپی بیشتر برای درمان رگهای واریس و رگ های عنکبوتی استفاده میشود. بیماری رگهای واریس را به نارسایی مزمن وریدی هم می‌شناسند. رگهای واریس زمانی به‌وجود می‌آیند که رگها ورم میکنند و برآمده می‌شوند. این بیماری معمولا در پاها مشاهده میشود. این مشکل به‌دلیل ضعیفی دیواره رگ است که خود باعث ضعیف شدن دریچه‌های رگها میشود. در نتیجه، خون در رگها جمع شده و باعث ایجاد تورم و تغییر شکلشان میشود.
رگهای واریس می‌توانند دردناک باشند و منجر به مشکلات پوستی مثل قرمزی شوند. اسکلروتراپی با کوچک کردن رگها، اثرات آسیب رگ را کاهش می‌دهد و باعث میشود رگهای واریس کمتر دیده شوند و درد کمتری داشته باشند.
همیشه نیازی نیست که اسکلروتراپی انجام شود. مثلا هر فردی که رگهای عنکبوتی دارد یا شرایطی دارد که اسکلروتراپی یکی از راه‌های درمان آن است، حتما نیاز نیست از این روش استفاده کرد. افراد باید در ابتدا علائمشان را برای پزشک توضیح دهند تا پزشک ضرورت انجام این درمان را تشخیص دهد.
درمان‌های دیگر ممکن است ارزان‌تر و حالت تهاجمی کمتری داشته باشند. افرادی که رگهای عنکبوتی دارند باید در شرایط زیر از اسکلروتراپی استفاده کنند:
- رگها دردناک باشند.
- در پاها سوزش احساس شود و احساس سنگینی داشته باشند.
- پوست ران یا پاها خشک یا لکه‌دار شده باشد.
- در کنار رگها قرمزی دیده‌شود.
- زیبایی پاها تحت تاثیر قرار گرفته باشد.
اسکلروتراپی واریس چگونه انجام می شود؟
برای انجام اسکلروتراپی باید برای مشاوره به پزشک مراجعه کنید تا بتواند رگهای مشکل‌دار را بررسی کند. اسکلروتراپی رگهای عنکبوتی و رگ های واریسی معمولا در مطب متخصص عروق انجام میشود.
این درمان معمولا به بی‌هوشی یا آماده‌سازی خاصی نیازی ندارد. بیماران باید قبل از عمل، از توصیه‌های پزشک پیروی کنند؛ زیرا ممکن است قبل از عمل نباید از کرم یا روغن بدن استفاده شود.
در طول درمان، بیمار روی کمر دراز می‌کشد و پاهای خود را بالا نگه می‌دارد. دکتر قسمت مورد نظر را تمیز می‌کند و بعد یک سوزن کوچک را وارد رگ می‌کند. سوزن ممکن است شما را نیشگون بگیرد.
زمانی‌که دکتر محلول را به رگ تزریق می‌کند، ممکن است احساس سوزش و مور مور شدن داشته باشید و یا هیچ حسی به شما دست ندهد.
زمانی‌که تزریق به‌طور کامل انجام میشود، پزشک ناحیه تزریق را به آرامی ماساژ می‌دهد تا از وارد شدن دوباره خون به رگ، جلوگیری کند. ممکن است بعضی افراد به پد یا جوراب‌های واریس نیاز داشته باشند.
تعداد رگ‌هایی که در یک جلسه درمان می‌شوند کاملا متفاوت است و به اندازه و موقعیت رگ بستگی دارد. طول مدت اسکلروتراپی معمولا بین 30 تا 45 دقیقه است.
در بیشتر مواقع، افراد باید بعد از تزریق، درمانشان را پیگیری کنند تا رگ به طور کامل از بین برود. اگر بیش از دو یا سه رگ واریس داشته باشید باید چندین راه درمانی را برای رهایی از آنها امتحان کنید.
بعد از درمان، بیماران باید فعال باشند تا از ایجاد لخته خون جلوگیری شود. بیشتر افراد باید از نور خورشید دوری کنند زیرا احتمال دارد روی پوست ناحیه‌ای که درمان شده‌است، لکه‌های تیره‌ای ایجاد شود.
ممکن است در ناحیه تزریق، حساسیت یا کبودی ایجاد شود ولی بهبود آن به نسبت راحت است.
عوارض اسکلروتراپی واریس
اسکلروتراپی، روش درمانی امنی است. این درمان، نسبت به گزینه‌های پرخطر جراحی حالت تهاجمی کمتری دارد زیرا نیاز به بی‌هوشی ندارد. تحقیقات نشان داده‌اند که این درمان در 75 تا 90 درصد اوقات رگهای عنکبوتی را از بین می‌برد ولی معمولا چند بار باید درمان را انجام داد. اگر اسکلروتراپی، رگها را از بین نبرد، باید از درمان‌های دیگری مثل جراحی‌کردن استفاده شود.
رایج‌ترین واکنش‌های منفی که بدن به اسکلروتراپی نشان می‌دهد، شامل: کبودی، قرمزی و درد در ناحیه تزریق میشود. در حدود یک سوم افراد، تعدادی انشعاب کوچک از رگهای خونی ایجاد میشود که اطراف رگی بوده که در آن تزریق انجام شده‌است. این رگها معمولا خود به خود از بین می‌روند.
به‌ندرت اتفاق می‌افتد که فردی به محلول تزریق حساسیت نشان دهد، در رگها احساس سوزش کند و یا رنگ پوستش تغییر کند. احتمال دارد حباب‌های هوای کوچکی از طریق سوزن وارد جریان خون شود که باعث سردرد و حالت تهوع میشود.
اگر بعد از اسکلروتراپی، افراد دچار درد قفسه سینه، اختلال در تنفس یا سرگیجه شدند باید به اورژانس مراجعه کنند.
روش‌های جایگزین برای اسکلروتراپی
همه رگهای ناهنجار نیاز به درمان ندارند. زمانی‌که هیچ علائم دیگری وجود ندارد، بهتر است رگها بررسی شوند تا پزشک تشخیص دهد که شرایط آنها بدتر نشده و یا یاعث بروز علائم دیگر نمی‌شوند. تغییر سبک زندگی می‌تواند از بدتر‌شدن شرایط رگها و ایجاد رگهای جدید واریس جلوگیری کند. استراتژی‌های دیگر برای درمان به شرح زیر است:
- کرایوتراپی یا منجمد‌کردن رگها
- درمان با لیزر که از نور برای محو‌کردن رگها استفاده میشود.
- سوزاندن رگ که در آن رگ ناهنجار را حرارت می‌دهند.
- بستن رگ از طریق عمل جراحی
- برداشتن رگ از طریق عمل جراحی در شرایط وخیم
همه چیز درباره درمان واریس با رادیوفرکانسی (RF)
چه مدت طول می کشد تا نتایج اسکلروتراپی پدیدار شوند؟
به‌طور کلی، رگهای عنکبوتی در عرض سه تا شش هفته به درمان اسکلروتراپی واکنش نشان می‌دهند و رگ بزرگ‌تر معمولا سه تا چهار هفته زمان می‌برد. اگر رگها نسبت به درمان واکنش نشان دهند، دوباره برنمی‌گردند. با این حال، احتمال دارد به مرور زمان رگهای جدید به‌وجود آیند و اگر نیاز شد برای انجام تزریق‌های جدید باید دوباره به پزشک مراجعه کنید.
فیلم اسکلروتراپی واریس
اسکلروتراپی چه محدودیت‌هایی دارد؟
تعدا کمی (کمتر از 10 درصد) از افراد هیچ واکنشی به تزریقات نشان نمی‌دهند. در این شرایط، از روش‌های متفاوتی مثل لیزر پوستی استفاده میشود.
اگر حامله هستید، بچه شیر می‌دهید و یا به‌خاطر بیماری در رختخواب هستید، نمی‌توانید درمان اسکلروتراپی را انجام دهید. باید حداقل سه ماه از تولد فرزندتان بگذرد و بعد می‌توانید برای این درمان اقدام کنید.
روش درمانی فلبکتومی معمولا با برنامه‌های درمانی وسیع‌تری انجام میشود که شامل مراحل بیشتری مثل، ابلیشن کاتتر اندوونوس میشود که از رادیوفرکانسی یا انرژی لیزر استفاده می‌کند. بیمار باید در مورد درمان‌هایی که تاکنون انجام داده‌است، با پزشک صحبت کند.
آیا اسکلروتراپی واریس درد دارد؟
در صورتی که اسکلروتراپی توسط یک متخصص با تجربه انجام شود درد حاصل از درمان و تزریق دارو باید بسیار کم باشد. برخی از نقاط بدن در مقایسه با سایر نقاط حساسیت بیشتری دارند اما به طور کلی فرآیند درمان توسط اکثر بیماران به خوبی قابل تحمل است در حقیقت اکثر بیماران از اینکه در طول درمان درد بسیار کمی را احساس کرده اند تعجب میکنند البته احساس درد یک مسئله فردی از آستانه تحمل هر فرد بستگی دارد.
دکتر ارش توفیق فوق تخصص جراحی عروق
افسانه
یکشنبه ۲۳ شهریور ۹۹( 6 ماه پیش)
تعداد بازدید: 37
مشاهده پرسش
