اسکلروتراپی واریس یک روش پزشکی است که برای از بین بردن واریس و رگهای عنکبوتی استفاده می شود. اسکلروتراپی واریس، شامل تزریق محلول (محلول نمک) به طور مستقیم در ورید است. اسکلروتراپی از محلول تحریک کننده ای به نام اسکلروزانت استفاده می کند که مستقیماً به داخل رگ یا رگ لنفاوی تزریق می شود.
این محلول مخاط رگ را تحریک کرده و باعث ریزش و چسبیدن آن به هم و لخته شدن خون می شود. با گذشت زمان، رگ به بافت اسکار تبدیل می شود و دیگر قابل رویت نیست. اسکلروتراپی واریس یک روش کم تهاجمی است که رگهای واریسی و رگ های عنکبوتی را درمان می کند. اسکلروتراپی واریس علاوه بر کاهش ظاهر رگهای واریسی یا عنکبوتی، می تواند درد یا عوارض جانبی ناشی از آسیب دیدن رگ ها را نیز کاهش دهد.
همان طور که می دانید، واریس باعث خارش، درد، گرفتگی و تغییر رنگ می شود. رگهای واریسی در زنان بیشتر از مردان است، البته هر کسی می تواند به آنها مبتلا شود.اسکلروتراپی یکی از کم خطر ترین روش های درمان واریس و واریس عنکبوتی است.
در این مقاله، نگاهی به موارد استفاده از اسکلروتراپی، اینکه چه انتظاری از این روش درمانی داشته باشیم و همچنین در دوره نقاهت بعد از اسکلروتراپی واریس می انازیم.
اسکلروتراپی چیست؟
اسکلروتراپی واریس یک روش درمانی است که از آن برای درمان واریس و رگهای عنکبوتی استفاده میشود. در اسکلروتراپی واریس پزشک با تزریق دارو به رگهای خونی یا عروق لنفاوی باعث کوچک شدن آنها می شود. معمولاً برای درمان رگهای واریسی یا به اصطلاح رگ های عنکبوتی استفاده می شود.
در اسکلروتراپی از محلول تحریک کننده ای به نام اسکلروزانت استفاده می شود که مستقیماً به داخل رگ یا رگ لنفاوی تزریق می شود. این محلول باعث تحریک رگ و تورم آن می شود. این تورم جریان خون یا مایع لنفاوی را قطع می کند و رگ جمع می شود. این محلول به طور مستقیم به درون رگهای لنفاوری و وریدها توسط متخصص درمان واریس تزریق میشود. پس از تزریق، به سرعت بانداژ رگ انجام می شود که باعث می شود کبودی و سایر عوارض به حداقل برسد.
بیماری‌های قابل درمان واریس با اسکلروتراپی
اسکلروتراپی اغلب برای درمان رگ های واریسی استفاده می شود. واریس به عنوان نارسایی مزمن وریدی نیز شناخته می شود.
رگهای واریسی هنگام تورم و برآمدگی رگ ها، معمولاً در پاها، ایجاد می شوند. این به دلیل ضعف دیواره های وریدی است که به نوبه خود، دریچه های رگ را ضعیف می کند. در نتیجه، خون از رگها جمع شده و باعث تورم و متفاوت به نظر رسیدن آنها می شود.
واریس ممکن است دردناک باشد و باعث ایجاد مشکلات پوستی شود. با کوچک شدن رگها، اسکلروتراپی اثرات آسیب به ورید را کاهش می دهد، باعث می شود رگهای واریسی کمتر دیده شده و درد کمتری داشته باشند.
اسکلروتراپی همچنین برای درمان برخی بیماری های دیگر استفاده می شود، از جمله:
✅ عروق لنفاوی ناقص: این رگ ها حامل مایع یا لنفاوی لنفاوی هستند که به سیستم ایمنی بدن کمک می کند تا با عفونت ها مقابله کند.
✅ بواسیر: اسکلروتراپی ممکن است در صورت عدم موفقیت سایر روش های درمانی استفاده شود. بواسیر هنگامی اتفاق می افتد که رگ های خونی، اطراف رکتوم ، متورم شده و تحریک شوند، باعث درد و ناراحتی حرکات روده شوند.
✅ هیدروسل: هیدروسل یک توسعه ناسالم مایعات در حفره بدن است. هیدروسل در بیضه ها رایج است.
چه زمان از اسکلروتراپی واریس استفاده می شود؟
این بیماری معمولا در پاها مشاهده میشود. این مشکل به‌دلیل ضعیفی دیواره رگ است که خود باعث ضعیف شدن دریچه‌های رگها میشود. در نتیجه، خون در رگها جمع شده و باعث ایجاد تورم و تغییر شکلشان میشود.
رگهای واریس می‌توانند دردناک باشند و منجر به مشکلات پوستی مثل قرمزی شوند. اسکلروتراپی با کوچک کردن رگها، اثرات آسیب رگ را کاهش می‌دهد و باعث میشود رگهای واریس کمتر دیده شوند و درد کمتری داشته باشند.
همیشه نیازی نیست که اسکلروتراپی انجام شود. مثلا هر فردی که رگهای عنکبوتی دارد یا شرایطی دارد که اسکلروتراپی یکی از راه‌های درمان آن است، حتما نیاز نیست از این روش استفاده کرد. افراد باید در ابتدا علائمشان را برای پزشک توضیح دهند تا پزشک ضرورت انجام این درمان را تشخیص دهد.
درمان‌های دیگر ممکن است ارزان‌تر و حالت تهاجمی کمتری داشته باشند. افرادی که رگهای عنکبوتی دارند باید در شرایط زیر از اسکلروتراپی استفاده کنند:
- رگها دردناک باشند.
- در پاها سوزش احساس شود و احساس سنگینی داشته باشند.
- پوست ران یا پاها خشک یا لکه‌دار شده باشد.
- در کنار رگها قرمزی دیده‌شود.
- زیبایی پاها تحت تاثیر قرار گرفته باشد.
اسکلروتراپی واریس چگونه انجام می شود؟
برای انجام اسکلروتراپی باید برای مشاوره به پزشک مراجعه کنید تا بتواند رگهای مشکل‌دار را بررسی کند. اسکلروتراپی رگهای عنکبوتی و رگ های واریسی معمولا در مطب متخصص عروق انجام میشود.
این درمان معمولا به بی‌هوشی یا آماده‌سازی خاصی نیازی ندارد. بیماران باید قبل از عمل، از توصیه‌های پزشک پیروی کنند؛ زیرا ممکن است قبل از عمل نباید از کرم یا روغن بدن استفاده شود.
در طول درمان، بیمار روی کمر دراز می‌کشد و پاهای خود را بالا نگه می‌دارد. دکتر قسمت مورد نظر را تمیز می‌کند و بعد یک سوزن کوچک را وارد رگ می‌کند. سوزن ممکن است شما را نیشگون بگیرد.
زمانی‌که دکتر محلول را به رگ تزریق می‌کند، ممکن است احساس سوزش و مور مور شدن داشته باشید و یا هیچ حسی به شما دست ندهد.
زمانی‌که تزریق به‌طور کامل انجام میشود، پزشک ناحیه تزریق را به آرامی ماساژ می‌دهد تا از وارد شدن دوباره خون به رگ، جلوگیری کند. ممکن است بعضی افراد به پد یا جوراب‌های واریس نیاز داشته باشند.
تعداد رگ‌هایی که در یک جلسه درمان می‌شوند کاملا متفاوت است و به اندازه و موقعیت رگ بستگی دارد. طول مدت اسکلروتراپی معمولا بین 30 تا 45 دقیقه است.
در بیشتر مواقع، افراد باید بعد از تزریق، درمانشان را پیگیری کنند تا رگ به طور کامل از بین برود. اگر بیش از دو یا سه رگ واریس داشته باشید باید چندین راه درمانی را برای رهایی از آنها امتحان کنید.
داروی اسکلروتراپی چیست؟
اصولاً سه راه حل وجود دارد که به طور گسترده در اسکلروتراپی برای درمان رگ های عنکبوتی استفاده می شود. مواد شیمیایی ای که به عنوان اسکلروزانت به کار می‌روند عبارتند از:
- نمک هیپرتونیک
- سدیم تترادسیل سولفات (Sotradecol)
- پولیدوکانول
استفاده از نمک هایپرتونیک به عنوان پرکاربردترین راه حل برای رگهای عنکبوتی است. این یک محلول اسکلروتراپی کنسانتره شور (نمک) است که رگهای ریز را تحریک کرده و متعاقباً آنها را می بندد. سالین هایپرتونیک نیز به طور گسترده ای استفاده می شود و بسیار موثر و ارزان است. بعلاوه ، واکنشهای آلرژیک با این محلول اسکلروتراپی رخ نمی دهد.
با این حال، نمک های نرمال سالین دارای معایبی است. مهمترین عیب آن دردناک بودن است. برای تأثیرگذاری، پزشک باید محلول نمکی هایپرتونیک را مستقیماً در ورید تزریق کند، جایی که اغلب باعث سوزش شدید می شود. برای كمك به تسكین درد، پزشكان گاهی لیدوكائین را در محلول مخلوط می کند.
دو محلول اسکلروتراپی باقی مانده سدیم تترادسیل سولفات و پلیدوکانول که بسیار شبیه به یکدیگر هستند. اما بسیار گران هستند، بنابراین پزشکان اگر بخواهند از این محلول اسکلروتراپی استفاده کنند، باید کمی بیشتر هزینه کنند. اما این هزینه، تجربه بهتری را برای بیماران فراهم می کند. پس از تزریق این محلول ها، دیواره رگ بسته می شود و باعث ایجاد لخته شدن رگه های ریز عنکبوتی می شوند که باعث می شود سرانجام با انتقال خون به سایر رگهای سالم، ناپدید شوند.
به طور کلی این دو محلول هنگام تزریق بدون درد هستند. حتی وقتی به طور ناخواسته به جای رگ به دور رگ تزریق می شوند، به ندرت باعث واکنش یا زخم می شوند. به همین دلیل، بیماران معمولاً یکی از این محلول های اسکلروتراپی را به محلول نمکی هیپرتونیک ترجیح می دهند.
عوارض اسکلروتراپی واریس
اسکلروتراپی، روش درمانی امنی است. این درمان، نسبت به گزینه‌های پرخطر جراحی حالت تهاجمی کمتری دارد زیرا نیاز به بی‌هوشی ندارد. تحقیقات نشان داده‌اند که این درمان در 75 تا 90 درصد اوقات رگهای عنکبوتی را از بین می‌برد ولی معمولا چند بار باید درمان را انجام داد. اگر اسکلروتراپی، رگها را از بین نبرد، باید از درمان‌های دیگری مثل جراحی‌کردن استفاده شود.
رایج‌ترین واکنشهای منفی که بدن به اسکلروتراپی نشان می‌دهد، شامل: کبودی، قرمزی و درد در ناحیه تزریق میشود. در حدود یک سوم افراد، تعدادی انشعاب کوچک از رگهای خونی ایجاد میشود که اطراف رگی بوده که در آن تزریق انجام شده‌است. این رگها معمولا خود به خود از بین می‌روند.
روش‌های جایگزین برای اسکلروتراپی
همه رگهای ناهنجار نیاز به درمان ندارند. زمانی‌که هیچ علائم دیگری وجود ندارد، بهتر است رگها بررسی شوند تا پزشک تشخیص دهد که شرایط آنها بدتر نشده و یا یاعث بروز علائم دیگر نمی‌شوند. تغییر سبک زندگی می‌تواند از بدتر‌شدن شرایط رگها و ایجاد رگهای جدید واریس جلوگیری کند. استراتژی‌های دیگر برای درمان به شرح زیر است:
- کرایوتراپی یا منجمد‌کردن رگها
- درمان با لیزر که از نور برای محو‌کردن رگها استفاده میشود.
- سوزاندن رگ که در آن رگ ناهنجار را حرارت می‌دهند.
- بستن رگ از طریق عمل جراحی
- برداشتن رگ از طریق عمل جراحی در شرایط وخیم
فیلم اسکلروتراپی واریس
اسکلروتراپی چه محدودیت‌هایی دارد؟
تعدا کمی (کمتر از 10 درصد) از افراد هیچ واکنشی به تزریقات نشان نمی‌دهند. در این شرایط، از روش‌های متفاوتی مثل لیزر پوستی استفاده میشود.
اگر حامله هستید، بچه شیر می‌دهید و یا به‌خاطر بیماری در رختخواب هستید، نمی‌توانید درمان اسکلروتراپی را انجام دهید. باید حداقل سه ماه از تولد فرزندتان بگذرد و بعد می‌توانید برای این درمان اقدام کنید.
روش درمانی فلبکتومی معمولا با برنامه‌های درمانی وسیع‌تری انجام میشود که شامل مراحل بیشتری مثل، ابلیشن کاتتر اندوونوس میشود که از رادیوفرکانسی یا انرژی لیزر استفاده می‌کند. بیمار باید در مورد درمان‌هایی که تاکنون انجام داده‌است، با پزشک صحبت کند.
همه چیز درباره درمان واریس با رادیوفرکانسی (RF)
آیا اسکلروتراپی واریس درد دارد؟
در صورتی که اسکلروتراپی توسط یک متخصص با تجربه انجام شود درد حاصل از درمان و تزریق دارو باید بسیار کم باشد. برخی از نقاط بدن در مقایسه با سایر نقاط حساسیت بیشتری دارند اما به طور کلی فرآیند درمان توسط اکثر بیماران به خوبی قابل تحمل است در حقیقت اکثر بیماران از اینکه در طول درمان درد بسیار کمی را احساس کرده اند تعجب میکنند البته احساس درد یک مسئله فردی از آستانه تحمل هر فرد بستگی دارد.
مدت زمان مشاهده نتایج اسکلروتراپی چقدر است؟
در بیشتر موارد، رگ های واریسی در طی سه تا شش ماه ناپدید می شوند، اما حدود پنج درصد از آن می توانند دائمی باشند. کبودی ممکن است در اطراف محل تزریق ایجاد شود و ممکن است چند روز یا چند هفته ادامه داشته باشد. به طور کلی، رگ های عنکبوتی طی سه تا شش هفته به اسکلروتراپی پاسخ می دهند و رگ های بزرگتر طی سه تا چهار ماه.
اگر بعد از اسکلروتراپی جوراب واریس نپوشید چه اتفاقی می افتد؟
طبق روال، ما پوشیدن جوراب های واریس پس از درمان اسکلروتراپی را سفارش می کنیم. اگر مایل به پوشیدن جراب های واریس نباشید باید بدانید که بیشتر در معرض خطر عوارض اسکلروتراپی قرار می گیرید. به خصوص تغییر رنگ در محل درمان که می تواند چندین هفته پس از درمان ظاهر شود.
آیا اسکلروتراپی جای زخم دارد؟
اسکلروتراپی درمان استانداردی برای از بین بردن رگ های عنکبوتی و برخی از رگهای واریسی پا در نظر گرفته می شود. این یک روش بسیار مقرون به صرفه است که به ندرت جای زخم ایجاد می کند یا اثرات سوئی بر جای می گذارد.
چند جلسه اسکلروتراپی نیاز است؟
اکثر مراجعین دو تا چهار جلسه درمان را می گذرانند تا به نتایج کاملی برسند. در حالی که از بین بردن کامل وریدها تضمین نشده است، اکثر مراجعه کنندگان در هفته های اول درمان، بهبود چشمگیری را مشاهده خواهند کرد.
آیا بیمه اسکلروتراپی را پوشش می دهد؟
اسکلروتراپی برای درمان رگهای عنکبوتی و همچنین رگ های واریسی استفاده می شود. در بیشتر موارد، هزینه اسکلروتراپی تحت پوشش بیمه نیست، زیرا این روش زیبایی محسوب می شود. درمان رگهای عنکبوتی سطحی که شروع به ایجاد مشکلات گردش خون نکرده اند زیبایی به شمار می آید.
چه دارویی برای اسکلروتراپی استفاده می شود؟
متداول ترین دارویی که در اسکلروتراپی استفاده می شود نمک هایپرتونیک، سدیم تترادسیل سولفات، پلی دکانول و گلیسیرین کروم است. غلظت سالین هایپرتونیک 23.4٪ توسط سازمان غذا و دارو تأیید شده است.
دکتر ارش توفیق فوق تخصص جراحی عروق
مهربون
سه شنبه ۲۵ آبان ۰( 9 ماه پیش)
تعداد بازدید: 93
مشاهده پرسش
