درمان زخم های وریدی + علائم و روش های مراقبتی

زخم های وریدی رایج ترین علت زخم شدن اندام های انتهایی تحتانی بوده و تقریبا 1 درصد از جمعیت کشور را تحت تاثیر قرار می دهند. عوامل احتمالی زخم های وریدی شامل فرایند هایی التهابی می شوند که فعال شدن لکوسیت ها، آسیب اندوتلیال، تجمع پلاکت ها و ادم بین سلولی را به وجود می آورند.

سلولیت، استئومیلیت و تغییرات بدخیم از عوارض شدید این زخم ها به شمار می روند. اندازه بزرگ و مدت پایداری از عوامل نامناسب در پیش آگهی این زخم ها هستند. گزینه های درمانی مبتنی بر شواهد علمی برای زخم های وریدی شامل بالا نگه داشتن پا، درمان با جوراب واریس، پانسمان، پنتوکسی فیلین و آسپرین درمانی می شوند. در زخم های بزرگ، طولانی مدت یا مقاوم به روش های محتاطانه، درمان جراحی پیشنهاد می شود.

زخم وریدی پوست چیست؟

این موارد زخم هایی بر روی پا بوده که به دلیل جریان خون نامناسب اندام التیامی بسیار آهسته دارند. مدت دوام زخم های وریدی پوست از چندین هفته تا چندین سال است. امکان دارد، بیماران این زخم ها را با نام زخم های وریدی پا از زبان پزشک یا پرستار بشنوند. گاهی اوقات، عدم درمان این زخم ها می تواند بروز مشکلات جدی تری را در پی داشته باشد. با این حال، اقداماتی برای پیشگیری از بروز چنین مشکلاتی وجود دارد.

زخم وریدی پوست

عوامل خطر اصلی در ابتلا به زخم های وریدی افزایش سن، چاقی، آسیب های پا در گذشته، ترومبوز ورید های عمقی و فلبیت هستند. در معاینه فیزیکی، زخم های وریدی ظاهری غیر طبیعی و کم عمق داشته و بر روی برجستگی های استخوانی دیده می شوند. بافت گرانوله و فیبرین معمولا در قاعده این زخم ها حضور دارند. یافته های مرتبط شامل بروز ورید های واریسی، ادم، درماتیت وریدی و لیپو درماتو اسکلروز می شوند. زخم های وریدی معمولا عود کنند بوده و انواع باز آن ها می توانند از چندین هفته تا چندین سال داوم داشته باشند.

زخم های وریدی چگونه درمان می شوند؟

اغلب زخم های وریدی پا با درمان مناسب ظرف 3 تا 4 ماه برطرف می شوند. درمان همواره باید توسط یک فرد (معمولا پرستار) متخصص و با مهارت در درمان های فشاری زخم های پا انجام شود.

پاکسازی و تعویض پانسمان زخم

اولین قدم، رفع هر گونه مواد زائد یا بافت مرده از زخم و اعمال یک پانسمان مناسب است. این اقدام بهترین شرایط التیام را برای زخم فراهم می کند. برای پوشش زخم از یک پانسمان غیر چسبنده استفاده خواهد شد. تعویض پانسمان معمولا یک بار در هفته انجام می شود. بسیاری از افراد در می یابند که می توانند پاکسازی و پانسمان کردن زخم خود را تحت نظارت یک پرستار فرا گیرند.

پانسمان مجدد زخم

پرستار جهت بهبود گردش خون وریدی در پا ها و درمان تورم یک بانداژ واریس بر روی پای مبتلا قرار می دهد. این بانداژ ها برای فشردن پا و تحریک گردش خون به سمت قلب طراحی شده اند. بانداژ ها یا جوراب های واریس درمان زخم های وریدی پا، انواعی بسیار مختلفی دارند که از 2، 3 یا 4 لایه مختلف تشکیل شده اند. اعمال پانسمان فشاری یک فرایند حرفه ای است و باید تنها توسط یک فرد متخصص در زمینه سلامت انجام شود.

بانداژ یک بار در هفته و در هنگام تعویض پانسمان عوض می شود. هنگامی که بانداژ های واریس به زخم های غیر سالم اعمال می شوند بیمار احساس درد خواهد کرد. بهتر است، در این مواقع افراد از پاراستامول یا دیگر دارو های مسکن تجویزی استفاده کنند. درد در هنگام شروع التیام زخم کاهش می یابد. البته، این وضعیت می تواند تا 10 الی 12 روز طول بکشد. بیماران باید جوراب های فشاری را دقیقا به گونه تجویز شده بپوشند.

پانسمان زخم وریدی

در صورت داشتن هر گونه مشکل، به جای برداشتن پانسمان بهتر است با پرستار خود تماس گرفت. در صورتی که بانداژ فشاری در هنگام خواب اندکی تنگ یا ناراحت کننده باشد مقداری پیاده روی مفید خواهد بود. با این حال، در صورت بروز موارد زیر باید بانداژ را برداشت:

  • احساس درد شدید در ناحیه جلوی مچ پا
  • احساس درد شدید در روی پا
  • تورم و آبی رنگ شدن انگشتان پا

پس از برداشتن بانداژ، باید پای خود را تا بیشترین حد ممکن بالا نگه داشته و بلافاصله با پزشک یا پرستار خود تماس گرفت. در برخی کلینیک ها، تیم های تخصصی از جایگزین های جدیدی برای بانداژ های فشاری استفاده می کنند که از جمله آن ها می توان به جوراب های مخصوص یا دیگر وسایل فشاری اشاره کرد. ممکن است این موارد در هر کلینیکی در دسترس نبوده اما آینده درمان زخم ها را در دست خواهند داشت. پزشک متخصص می تواند مفید یا مضر بودن روش های دیگر را برای بیمار بیان کند.

کاهش تورم در پا و مچ پا

زخم های وریدی پا اغلب با تورم در پا و مچ پا ارتباط دارند. تورم ناشی از تجمع مایعات بوده و با استفاده از بانداژ های واریس می توان از ابتلا به آن پیشگیری کرد. بالا نگه داشتن پا در هر زمان ممکن، می تواند به کاهش تورم کمک کند. حالت ایده آل در بالا نگه داشتن پا ها، قرار گرفتن انگشتان پا در بالای مفاصل ران است. بیماران باید با قرار دادن یک جعبه، بالش یا موارد دیگر در زیر تشک پا های خود را در هنگام خواب بالا تر از سطح بدن نگه دارند. باید تا حد امکان فعال بوده و از سر گیری فعالیت های معمول خود را هدف قرار داد. ورزش منظم همچون پیاده روی روزانه می تواند به کاهش تورم پا کمک کند. افراد باید از نشستن یا ایستادن به مدت طولانی خودداری کرده و حداقل هر یک ساعت پا های خود را مدتی بالا نگه دارند.

مراقبت از خود در طول درمان

توصیه های زیر می توانند به التیام سریع تر زخم کمک کنند:

  • سعی کنید با پیاده روی منظم فعالیت خود را حفظ کنید: نشستن یا ایستادن بدون بالا نگه داشتن پا می تواند سبب بروز زخم های وریدی پا و تشدید تورم شود. در هنگام نشستن یا دراز کشیدن پای مبتلا را بالا نگه دارید.
  • با چرخاندن مچ یا بالا و پایین بردن کف پا به پا های خود ورزش دهید. این تمرینات می توانند گردش خون را بهبود بخشند. در صورت داشتن اضافه وزن، سعی کنید وزن خود را با ورزش منظم و پیروی از یک رژیم غذایی سالم وزن خود را کاهش دهید.
  • مصرف سیگار را ترک و در نوشیدن الکل میانه روی کنید. این کار به التیام سریع تر زخم کمک می کند.
  • همواره کفش های مناسب و راحت پوشیده و مراقت باشید به پای مبتلا آسیب نرسانید.

استعمال دخانیات می‌تواند منجر به ابتلا به بیماری برگر نیز شود. تقریبا بیشتر افراد مبتلا به این بیماری، دخانیات مصرف می‌کنند. البته احتمال بسیار کمی نیز وجود دارد که فردی در این دسته جای نگیرد اما به بیماری برگر مبتلا شود. 

درمان قطعی زخم پای دیابتی به کمک دارو و جراحی

عوامل بروز زخم های وریدی

هنگامی که گردش خون با مشکل مواجه می شود زخم های پوستی پدیدار می شوند. از جمله عوامل جریان خون نامناسب می توان موارد زیر را برشمرد:

دیابت

دیابت بیماری است که سبب قند خون بالا می شود. مقدار زیاد قند خون در گذر زمان به آسیب عصبی به نام نوروپاتی محیطی تبدیل می شود. امکان دارد، فرد مبتلا به دیابت احساس لامسه خود را در پا و کف آن از دست بدهد. از آن جایی که فشار یا درد احساس نمی شوند، فرد متوجه آسیب های پا و کف آن نیز نخواهد شد. قند خون بالا همچنین التیام زخم را آهسته تر می کند. آسیب ها در صورت عدم درمان به زخم های پوستی تبدیل می شوند.

آترواسکلروز

آتروزاسکلروز یا آرتریواسکلروز هنگامی بروز می دهد که شریان ها به دلیل توده های چربی به نام پلاک تنگ می شوند. شریان ها به طور طبیعی خون را به سرتاسر بدن می رسانند. با این حال، با تنگ شدن شریان ها گردش خون با اختلال مواجه می شود. در صورتی که بخشی از بدن به مقدار کافی خون دریافت نکند، بافت پوست شکسته و زخم تشکیل می شود. ابتلا به دیابت، امکان ابتلا به آترواسکلروز را بیشتر می کند.

فشردگی جریان خون

در صورتی که فرد برای مدتی طولانی در یک وضعیت باقی بماند، فشار مداوم عروق خونی را فشرده می کند. این فشردگی جریان خون رونده به پوست را مسدود کرده و در نهایت به مرگ پوستی و بروز زخم منجر می شود.

نارسایی مزمن وریدی

نارسایی مزمن وریدی هنگامی بروز می دهد که ورید ها توانایی جا به جایی خون از پا ها به قلب را نداشته باشند.

لخته های خونی در ورید های پا می توانند به بروز تورم منجر شوند. در صورتی که تورم شدید باشد، می تواند بر روی پوست فشار وارد کرده و سبب ایجاد زخم شود. عوامل نارسایی وریدی شامل ورید های واریسی و لخته های خونی می شوند.

خارش پوست

برخی افراد مبتلا به زخم های وریدی پا به راش هایی دچار می شوند که خارش دار و پوسته پوسته هستند. این علائم اغلب در اثر اگزمای واریسی ایجاد شده و با محصولات آب رسان (مرطوب کننده) یا یک داروی کورتیکوستروئید خفیف قابل درمان هستند. در موارد نادر، امکان دارد بیمار جهت درمان بیماری های عروق وریدی به پزشک متخصص پوست ارجاع داده شود. خارش پوست همچنین می تواند در اثر واکنش حساسیتی به پانسمان و پماد های اعمال شده باشد. در صورت بروز خارش پوست بیمار باید از نظر بروز واکنش های حساسیتی آزمایش شود. بیماران باید از خاراندن پوست خود اجتناب کنند زیرا این اقدام می تواند به پوست آسیب رسانده و به بروز زخم های بیشتر منجر شود.

عوامل بروز زخم های وریدی
علت زخم شدن ناگهانی پوست ساق پا چیست؟

علت بروز زخم های وریدی

زخم های وریدی هنگامی به وجود می آیند که قسمتی از پوست پا دچار شکستگی می شود. این شکستگی معمولا در ناحیه مچ پا بروز می دهد. ورید های پا که وظیفه انتقال خون از پا به قلب را بر عهده دارند ممکن است عملکرد مناسبی نداشته باشند. این پدیده اغلب به دلیل اختلال در عملکرد دریچه های وریدی و بازگشت خون به ورید ها است.

بازگشت خون به ورید ها سبب تجمع خون و افزایش فشار در انتهای اندام می شود. در این وضعیت، پوست ضعیف شده و التیام زخم یا بریدگی دیر تر انجام می شود. این زخم ها اغلب بر روی نواحی استخوانی همچون مچ پا پدیدار می شوند.

علت بروز زخم های وریدی

چه افرادی به زخم های وریدی دچار می شوند؟

این زخم ها در میان افراد مسن تر مخصوصا زنان رواج بیشتری دارند. همچنین، در موارد زیر امکان ابتلا به زخم های وریدی وجود دارد:

  • سابقه آسیب به پا
  • ابتلا به ورید های واریسی
  • مصرف سیگار
  • چاقی
  • ابتلا به دیگر مشکلات گردش خون همچون لخته های خونی یا فلبیت (تورم دردناک ورید ها)

دکتر ارش توفیق فوق تخصص جراحی عروق

فهرست مطالب

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

ثبت سوال جدید غیرفعال می‌باشد.

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر شراره سه شنبه ۲۵ آبان ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 260 مشاهده پرسش
    سلام خسته نباشید
    اگر پا به خاطر بیماری dvtزخم شد و این زخم عفونت کند باید چیکار کرد؟؟
    آیا راه در مانی دارد؟
    1. تصویر کاربر دکتر آرش توفیق سه شنبه ۲۵ آبان ۰( 2 سال پیش)
      بله باید به جراح عروق مراجعه کنید
  • تصویر کاربر مهدی سه شنبه ۳۰ شهریور ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 232 مشاهده پرسش
    سلام جناب دکتر
    برای پانسمان زخم پای واریسی با بتادین شستشو بدیم؟
    1. تصویر کاربر دکتر آرش توفیق سه شنبه ۳۰ شهریور ۰( 3 سال پیش)
      نه بتادین نمیخواد
  • تصویر کاربر سید سه شنبه ۱۵ تیر ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 283 مشاهده پرسش
    سلام
    پاهام‌زخم های وریدی شدیدی داره ۲ ماهه مرتب شستشومیدم وپمادمپانسمان وجوراب واریس میپوشم امااحساس میکنم تعقیری دربهبودی زخم هاایجادنشده ..متخصص رفتم وگفته خوب میشه ..خستمکرده ایازمان بیشتری بایدادامه بدم.سوزش بسیاربدی داره که اجازه نمیده جورابهاروحتی شبهاهم دربیارم ..
    1. تصویر کاربر دکتر آرش توفیق سه شنبه ۱۵ تیر ۰( 3 سال پیش)

      با پوشیده مرتب جوراب و مالیده پماد بتدریج خوب میشه

درحال دریافت اطلاعات