مزایا و معایب آنژیوگرافی با گاز CO2

پیشینه آنژیوگرافی با گاز CO2 به دهه ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ میلادی مربوط می شود که از تزریق گاز دی اکسید کربن (CO2) به عنوان ماده حاجب در گردش خون وریدی استفاده می شد تا کارکرد قلب در افراد مشکوک به افیوژن پریکارد مورد رویت و ارزیابی قرار گیرد.

این نوع تصویربرداری در مطالعات بالینی و آزمایش هایی که بر روی حیوانات صورت گرفت نشان داد که تزریق وریدی محیطی دی اکسید کربن بی خطر است و به خوبی قابل تحمل است.

در دهه ۱۹۷۰، از دی اکسید کربن همچنان به عنوان ماده حاجب داخل شریانی استفاده می شد. با ظهور آنژیوگرافی تفریق دیجیتال (DSA) در سال ۱۹۸۰، آنژیوگرافی با دی اکسید کربن، خصوصا برای بیمارانی که نسبت به ماده حاجب ید دار حساسیت بیش از حد داشتند یا عملکرد کلیه آنها به خطر افتاده بود به یک ابزار تشخیصی مفید تبدیل شد.

امروزه با در دسترس بودن DSA با وضوح بالا و یک سیستم قابل اطمینان انتقال گاز، آنژیوگرافی با دی اکسید کربن به طور گسترده ای برای تصویربرداری عروق و روش های درون عروقی مورد استفاده قرار می گیرد. 

کاربرد آنژیوگرافی با گاز CO2

از آنجا که استفاده از دی اکسید کربن با مسمومیت کلیوی یا واکنش های آلرژیک همراه نیست، این ماده به طور فزاینده ای به عنوان ماده حاجب برای آئورتوگرافی، ارزیابی خروجی (بیرون ریزی)، تصلب شرایین کلیوی و آنژیوگرافی اندام ها مورد استفاده قرار می گیرد.

مزایای آنژیوگرافی با کربن دی اکسید

این گاز، همچنین ماده حاجب ارجح برای تصویر برداری از اندام های فوقانی است. دی اکسید کربن همچنین برای تصویر برداری کبدی گوه ای و به منظور مانیتور سیستم وریدی پورتال قبل از شنت پورتوژئوس داخل صفاقی (پورتوسیستم داخل کبدی) و رویه های سوزنی ظریف TIPS مورد استفاده قرار می گیرد.

از دی اکسید کربن برای هدایت مداخلات عروقی مختلف، از جمله آنژیوپلاستی، قرار دادن استنت، آمبولیزاسیون ترانس کاتتر و ترمیم آنوریسم آئورت شکمی درون عروقی (AAA) استفاده می شود.

این سیستم های انتقالی در صورتی که درست به کار برده شوند، کاملا بی خطر هستند. از آنجا که این ماده محلول ضعیفی است، باید از آلودگی آن هنگام انتقال دی اکسید کربن جلوگیری کرد. درک کامل خصوصیات فیزیکی دی اکسید کربن و روش کاتتریزاسیون ساده در به دست آوردن دی اکسید کربن بهینه، برای تهیه تصاویر در راستای تشخیص و درمان از اهمیت زیادی برخوردار است.

نحوه آنژیوگرافی با co2

مزایای دی اکسید کربن

وسایل آنژیوگرافی با گاز کربن دی اکسید

معایب آنژیوگرافی با دی اکسید کربن

آمادگی قبل از آنژیوگرافی کربن دی اکسید

برای آنژیوگرافی دی اکسید کربن، بیمار نیازی به آماده سازی خاصی ندارد و آماده سازی استانداردی برای آنژیوگرافی کاتتر به کار برده می شود. بیمارانی که سابقه آلرژی به مواد حاجب دارند، به آماده سازی استروئیدی نیاز ندارند. از دی اکسید کربن ممکن است به عنوان ماده حاجب برای آنژیوگرافی سرپایی نیز استفاده شود.

مقادیر نامحدود دی اکسید کربن ممکن است برای تصویربرداری عروقی استفاده شود، چرا که این گاز به طور مداوم از طریق تنفس دفع می شود. با این حال، اپراتور باید زمان کافی و مناسب را برای تخلیه ی کامل گاز در نظر بگیرد.

حداقل دو دقیقه زمان لازم است تا اولین دوز دی اکسید کربن قبل از تزریق دوز دیگر کاملا تخلیه شود. 

دی اکسید کربن، به ویژه برای بیمارانی که دچار مشکلات قلبی و کلیوی هستند و نیاز به بررسی عروقی پیچیده دارند نیز کاربرد دارد.

آرامبخش و بیهوشی

در حین انجام آنژیوگرافی دی اکسید کربن باید از مصرف آرام بخش های قوی خودداری شود. دپرسیون تنفسی (کاهش تنفس) و افت فشار خون ناشی از دی اکسید کربن دریافت شده ممکن است به جای عوارض جانبی داروهای بیهوشی و یا آرام بخش اشتباه گرفته شود.

عوارض آنژیوگرافی با گاز CO2

وقوع و شدت عوارض جانبی آنژیوگرافی می تواند به دوز دی اکسید کربن دریافت شده بستگی داشته باشد.

آئورتوگرافی دی اکسید کربن و آزتریوگرافی سلیاک ممکن است باعث ایجاد تهوع و درد به مدت ۲ الی ۳ دقیقه در بیمار شود.

هیچ درمان خاصی برای بهبود این حالت وجود ندارد. قرار دادن بیمار به پهلوی چپ یا راست می تواند درد را تا حدی کاهش دهد. همچنین کاهش دوزهای دی اکسید کربن معمولا باعث کاهش میزان شدت درد می شود.

به علاوه تزریق دی اکسید کربن برای اندام های تحتانی ممکن است باعث درد شود. کاهش مقدار دی اکسید کرین با تزریق انتخابی و روش انباشت به کاهش درد کمک می کند. تزریق دی اکسید کربن در ورید محیطی برای انجام ونوگرافی اندام های فوقانی نیز ممکن است باعث درد در محل تزریق شود. مکانیسم درد احتمالا به دلیل انتقال انفجاری ثانویه گاز فشرده است. 

تمیز کردن لوله تزریق با ۳ سی سی دی اکسید کربن و تزریق ۲۰ الی ۴۰ میلی گرم لیدوکائین دقیقا قبل از تزریق دی اکسید کربن برای تصویربرداری وریدی می تواند به کاهش درد کمک کند.

هنگامی که دی اکسید کربن در آنوریسم آئورت گیر می کند، حباب های گاز ممکن است شریان مزانتریک تحتانی را مسدود کرده و در نتیجه ایسکمی روده بزرگ ایجاد شود. تزریق غیر عمدی دی اکسید کربن در حجم زیاد باعث قفل شدن بخار در شریان ریوی می شود که منجر به افت شدید فشار خون می شود.

وقتی دی اکسید کربن تزریق می شود، فلوئوروسکوپی قفسه سینه حباب های گازی را به مدت ۳۰ ثانیه در شریان ریوی نشان می دهد. در صورت ایجاد افت فشار خون، بیمار باید در حالت ترندلنبرگ قرار گیرد و در موقعیت ادکوبیتوس سمت چپ قرار داده شود. در صورت امکان، هوا باید از شریان ریوی با استفاده از کاتتر خارج شود.

دکتر آرش توفیق

فوق تخصص جراحی عروق

فهرست مطالب

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

ثبت سوال جدید غیرفعال می‌باشد.

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر محمدی سه شنبه ۳۰ شهریور ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 162 مشاهده پرسش
    سلام جناب دکتر

    مادرم نارسایی کلیه داره کدوم بیمارستان میتونه انژیو قلب با گاز co2 انجام بده.
    1. تصویر کاربر دکتر آرش توفیق سه شنبه ۳۰ شهریور ۰( 2 سال پیش)
      سینا
  • تصویر کاربر فرحناز چهارشنبه ۱۰ دی ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 251 مشاهده پرسش
    سلام من مدتیست که تنگی نفس دارموددردکمی درنقطه ای ازقلب که بافشاران قسمت درداستخوان هم احساس میشهاکو واسترس اکوانجام شده مقداری نارسایی وکمی افزایش ضخامت دیده شده دوبار اسکن شده اولی ایطکمی خفیف ودومی منفی بود۵ماهپیش انجام شدالان کمی ضعف هم درپشت وحالت گرفتگی درگلو وتنگی نفس دارم فشارم هم زالارفته ۱۳ تا۱۵ روی ۹گفتن باید انژیو شوم بنظر شما انژیوگرافی تواین وَضعیت بکنم ۵۶سالدارم تعریق هم دارم
    1. تصویر کاربر دکتر آرش توفیق چهارشنبه ۱۰ دی ۹۹( 3 سال پیش)

      بنظر باید آنژیوگرافی قلب انجام شود

درحال دریافت اطلاعات