رگ‌های واریسی می‌توانند در هر زمانی در دوران بارداری ایجاد شوند ولی به‌مرور زمان که شکم بزرگ‌تر شود، رگها هم برجسته‌تر می‌شوند. بعد از زایمان، این برجستگی‌های روی پا از بین می‌روند و احتمالا به حالت طبیعی قبل از زایمان برمی‌گردید.
این تغییرات می‌توانند باعث مشکلات عروقی شوند که در دوران بارداری کاملا طبیعی است. در بیشتر مواقع این مشکلات مسأله خطرناکی به‌حساب نمی‌آیند. با این حال، در بعضی مواقع پیامدهایی وجود دارند که خیلی سریع باید به آن‌ها رسیدگی کنید. در ادامه مطالبی را می‌خوانید که باید در دوران بارداری بدانید:
نارسایی وریدی در دوران بارداری
حدود 80 درصد زنان باردار دچار بعضی از نارسایی‌های وریدی می‌شوند. در نارسایی وریدی اگرچه که خون می‌تواند به سمت پاها جریان داشته‌باشد، برای برگشت به سمت قلب دچار مشکل می‌شود. زنانی که دچار نارسایی وریدی می‌شوند، درد و ورم پا، گرفتگی عضلات در شب، بی‌حسی و خارش را تجربه می‌کنند.
بعضی مواقع دریچه‌های رگها ضعیف هستند و بعضی مواقع دیگر دلیلی آناتومی وجود دارد که شدت آن، با تولید خون بیش از حد و نوزادی که در سیاهرگ بزرگ زیرین شما قرار دارد، افزایش پیدا می‌کند. در هر کدام از آن شرایط، خون می‌تواند در ران پا و مچ پا جمع شده و باعث تورم و درد شود.
درمان نارسایی وریدی در بارداری
هر زمان که می‌توانید پاهایتان را بالا بگیرید. اگر در طول روز پاهایتان ورم کرد، احتمالا بعد از خواب شبانه برطرف می‌شود. اگر مشکلتان برطرف نشد با پزشکتان صحبت کنید.
جوراب واریس
جوراب‌های مخصوص واریس بپوشید. این جوراب‌ها احتمالا لباس مورد علاقه‌تان نیستند ولی ثابت شده‌است که این جوراب‌ها در دوران بارداری علائم ایجاد شده در پا را بهبود می‌بخشند و از پیامدهای بعد از آن جلوگیری می‌کند.
همه زنان باردار که از سنگینی پا، گرفتگی پا یا ورم پا یا مچ پا رنج می‌برند باید از جوراب‌های مخصوص واریس استفاده کنند.
رگ‌های واریسی در بارداری
زنانی که در طول دوران بارداری خود این تغییرات را مشاهده می‌کنند، احتمال این‌که دچار رگ‌های واریسی شوند 40 درصد بیشتر است. بعضی از آن‌ها برای جلوگیری از پیامدهای بیشتر با دارو درمان می‌شوند. پیامدها می‌تواند شامل: تورم رگها و لخته‌های خون عمیق یا سطحی در رگ (درمان لخته خون در پا) باشد.
درمان رگ های واریسی در دوران بارداری
اگر زمانی‌که صبح از خواب بیدار می‌شوید پاهایتان ورم کرده و قرمز شده‌اند یا اگر در رگ‌هایتان تورم، قرمزی و درد مشاهده می‌کنید، با دکتر زنان و زایمان خود مطرح کنید. اگر فقط یکی از پاهایتان ورم کرده‌است و درد می‌کند، حتما این موضوع را به پزشک خود بگویید. ممکن است او شما را به متخصص عروق معرفی کند. متخصص عروق اختلالات ایجاد شده در سیستم گردش خون را با دارو و بعضی مواقع با جراحی درمان می‌کند.
اگر در طول دوره بارداری به دارو نیاز داشته‌باشید، پزشک دارویی را برای شما تجویز می‌کند که روی نوزاد اثری نگذارد. داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب و هپارین با وزن مولکولی کم داروهایی هستند که مصرف آن‌ها در دوران بارداری مشکلی ندارد.
لخته‌های خون در دوران بارداری
در بعضی موارد خاص، لخته خون ایجاد شده، از طریق رگ در پاها حرکت می‌کند و وارد ریه‌ها می‌شود. اگر این اتفاق بیفتد شما دچار تنگی نفس می‌شوید.
رفع لخته های خون در حاملگی
اگر تنگی نفس داشتید به پزشکتان بگویید. معمولا تنگی نفس نشانه این است که نوزاد در رحم حرکت‌کرده و یا لگد زده‌است ولی ارزش آن را دارد که این موضوع را به پزشک زنان زایمان خود اطلاع دهید. بهتر است خودتان مراقب خودتان باشد. در صورت وجود تنگی نفس حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
مراقبت های عروقی در دوران حاملگی
قبل از سفر با هواپیما از پزشک خود سوال کنید. ممکن است قبلا هم این موضوع را شنیده باشید ولی ارزش آن را دارد که دوباره تکرار کنم: اگر تصمیم دارید با هواپیما سفر کنید حتما قبل از آن از دکتر خود سوال کنید که ایرادی دارد یا خیر. به‌خصوص، اگر مشکلات عروقی دارید عاقلانه است که قبل از سفر کاملا درمان شوید. برای درمان این مشکل از جوراب‌های واریس استفاده کنید.
بعد از زایمان هم به وضعیت عروق خود توجه کنید. تصور نکنید زمانی‌که بچه خود را به‌دنیا آوردید دیگر همه سختی‌ها به پایان می‌رسد. در بیشتر مواقع بعد از زایمان، حجم خون، فعالیت قلب و گشادی رگها به حالت طبیعی خود برمی‌گردند ولی بعضی از افراد بعد از زایمان دچار گشادی مزمن رگها می‌شوند که به‌طور کامل برطرف نمی‌شود.
مشکلات عروقی بعد از زایمان
بعد از تولد نوزاد به سلامتی خود اهمیت دهید. البته این کار، زمانی‌که تمام توجه شما به کودک است خیلی کار سختی است زیرا ممکن است مجبور شوید هر 30 دقیقه به به کودک شیر دهید. مادرهایی که دچار گشادی مزمن رگ می‌شوند، خطر مشکلات عروقی بیشتری آن‌ها را تهدید می‌کند و احتمالا نمی‌خواهید زمانی‌که تازه مادر شده‌اید، نتوانید به‌خاطر مریضی از جای خود بلند شوید. علائم این بیماری شامل: تورم، ضایعه‌های پوستی، درد در پاها یا تغییرات در رنگ پوست می‌شود.
بیشتر علائم رگ‌های پاها در دوران بارداری خیلی جدی نیستند و بعد از تولد از بین می‌روند. با این حال، اگر تورم را در یکی از پاهایتان مشاهده کردید یا اگر ورم کردید و دچار تنگی نفس شدید، باید خیلی سریع به دکتر زنان و زایمان خود اطلاع دهید.
درمان طبیعی واریس در بارداری
درحالی‌که رگ‌های واریسی می‌تواند مشکلی ارثی باشد و شما نمی‌توانید جلوی تغییرات گردش خون را در دوران بارداری بگیرید، راه‌هایی وجود دارد که می‌توانید از رگ‌های واریسی پیشگیری کنید یا آن‌ها را به حداقل برسانید.
- از نشستن و ایستادن در یک حالت برای مدتی طولانی خودداری کنید. حتما باید استراحت کنید و حالت نشستن یا ایستادن خود را تغییر دهید.
- از پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند خودداری کنید. بهتر است از کفش‌هایی با پاشنه کوتاه‌تر یا پاشنه تخت استفاده کنید زیرا این کار باعث فعالیت عضلات ساق پا می‌شود و گردش خون را تقویت می‌کند.
- مرتب ورزش کنید. از پزشک خود بپرسید آیا مشکلی ندارد که در دوران بارداری ورزش کنید؟
- از جوراب شلواری مخصوص حاملگی استفاده کنید. این جوراب‌ها بر پاها فشار وارد می‌کنند و گردش خون را از پاها به سمت قلب تحریک می‌کند. البته از پوشیدن جوراب‌های خیلی تنگ که جلوی گردش خون را می‌گیرد، خودداری کنید.
- زمانی‌که نشسته‌اید پاهای خود را روی هم نیندازید.
- در فواصل معینی پاهای خود را برای بهبود گردش خون بالا بگیرید.
- به سمت چپ بدنتان بخوابید. این کار کمک می‌کند تا فشار از سیاهرگ بزرگ زیرین برداشته شود.
- مصرف سدیم را کاهش دهید تا تورم رگها را به حداقل برسانید.
- آب زیاد بنوشید و برای جلوگیری از یبوست فیبر کافی مصرف کنید.
دکتر آرش توفیق
فوق تخصص جراحی عروق و فلوشیپ درمان واریس پا
