کلسترول بالا یا بعبارتی چربی خون بالا، معمولاً موجب آسیب خاموش به بدن می شود و شما را در معرض بیماری های کُشنده قرار می دهد. اما افراد باید به علائم چربی خون در پاها، چشم ها و زبان خود توجه کنند. کلسترول بالا می تواند آسیب زیادی به بدن شما وارد کند و با اینکه هیچ علائم اولیه ای ندارد، به مرور زمان بسیاری از اعضای بدن ممکن است دچار مشکل شوند.
زمانی که رسوب های چربی در رگ های خونی جمع می شوند، افراد ممکن است در معرض خطر حمله قلبی یا سکته قرار گیرند. این رسوب های چربی می توانند جریان خون در شریان ها را مسدود کنند و باعث تشکیل لخته شوند که به نوبه ی خود می تواند منجر به حمله ی قلبی شود. کلسترول به تنهایی بد نیست و بدن ما به طور طبیعی برای انجام عملکردهای مهم مختلف، مقداری کافی از آن را تولید می کند.
علائم کلسترول بالا در پاها
یکی از شایع ترین علائم کلسترول بالا در پاها، شرایطی به نام لنگش می باشد. این مشکل زمانی رخ می دهد که رگ های خونی پاها بعلت تجمع کلسترول و دیگر مواد مسدود شوند. در نتیجه، ممکن است در طول فعالیت هایی مانند پیاده روی، دچار درد یا گرفتگی در پا شوید. این درد معمولاً با استراحت برطرف می شود، اما ممکن است به قدری شدید باشد که توانایی فرد را برای ورزش کردن یا انجام فعالیت های دیگر محدود کند.
تجمع چربی در شریان های پاها می تواند موجب شرایطی به نام بیماری شریان محیطی (PAD) شود. پادرد در طول فعالیت فیزیکی، یکی از علائم شایع بیماری شریان محیطی می باشد. دیگر علائم شامل تغییرات فیزیکی پاهای شما می شود که اغلب در ناخن ها و پوست رخ می دهد. یکی از علائم شایع بیماری شریان محیطی نوعی درد عضلانی به نام لنگش می باشد که شامل گرفتگی، بی حسی، درد و خستگی در پاها می شود.
این درد با راه رفتن یا دیگر فعالیت های فیزیکی رخ می دهد و اغلب در پاها ایجاد می شود، اما می تواند روی باسن، ران، ساق و کف پا نیز تأثیر بگذارد. این درد در عضلاتی رخ می دهد که شریان های آن ها دچار تجمع چربی و کلسترول شده اند. در موارد شدید بیماری شریان محیطی، درد عضلانی ممکن است حتی به هنگام استراحت از بین نرود و می تواند ادامه داشته باشد.
بیماری شریان محیطی ممکن است باعث صاف و براق شدن پوست شود. موهای پاهای شما ممکن است دچار ریزش شوند و یا رشد آهسته تری پیدا کنند. همچنین ممکن است متوجه شوید که پوست شما تیره تر از حد معمول شده است. گاهی اوقات پوست شما ممکن است کبود شود که سیانوزیس نامیده می شود. همچنین ممکن است متوجه شوید که پوستتان به هنگام لمس کردن سرد است.
در بیماری شریان محیطی شما ممکن است دچار تغییراتی در ناخن های پای خود شوید. ناخن های پا ممکن است رشد آهسته تری پیدا کنند و یا ضخیم و بدشکل شوند و تغییر رنگ پیدا کنند. کاهش مقدار عضله یا آتروفی عضلانی می تواند از عواقب بیماری شریان محیطی باشد. جریان خون ضعیف می تواند باعث آسیب رساندن به سلول ها، بافت ها و عصب ها شود که ممکن است موجب تشکیل زخم روی پوست شود. این زخم ها ممکن است در نواحی درگیر با بیماری شریان محیطی تشکیل شوند و بهبودی آنها ممکن است آهسته و سخت باشد.
علائم کلسترول بالا در چشم ها
دیگر ناحیه ای از بدن که ممکن است تحت تأثیر کلسترول بالا قرار گیرد، چشم ها هستند. کلسترول بالا می تواند منجر به زانتلاسما شود که به رسوب های چربی زرد روی پلک ها اشاره دارد. این رسوب ها می توانند ظاهر ناخوشایندی داشته باشند و با مشکلات پوستی اشتباه گرفته شوند اما خوش خیم هستند و معمولاً می تواند نشانه ی مشکل زمینه ای جدی تری مانند هایپرلیپیدمیا باشد که باید توسط پزشک بررسی شود. در این شرایط در زیر پوست چشم ها کم کم نقاط نارنجی یا مایل به زرد ایجاد می شود که از علائم افزایش کلسترول در بدن می باشد.
در صورت بروز این اتفاق فرد باید فوراً با پزشک تماس بگیرد. نقاط چربی به طور ناگهانی ظاهر نمی شوند و این یک فرایند آهسته است. زمانی که سطوح کلسترول در بدن افزایش پیدا می کنند کم کم در بخش های خارجی بدن خود را نشان می دهد و هیچ تأثیری روی قدرت بینایی بیمار ندارد. اما سطوح بالای کلسترول منجر به تشکیل نقاط سفید مایل به زرد در بالا و زیر چشمان می شود. اصطلاح پزشکی این شرایط قوس پیری قرنیه می باشد و معمولاً بعد از 35 سالگی رخ می دهد.
علائم کلسترول در زبان
کلسترول بالا می تواند روی زبان نیز تأثیر بگذارد و باعث ایجاد شرایطی به نام زبان مودار شود که در آن برجستگی های کوچک روی سطح زبان بزرگ می شوند و تغییر رنگ می دهند. این تغییرات می تواند باعث ظاهر شدن مو روی زبان شود و رنگ آن می تواند از سفید تا سیاه متفاوت باشد. بیماری زبان مودار خطرناک نیست، گرچه می تواند موجب بد شدن تنفس و طعم بد دهان شود. در این شرایط نوک زبان به رنگ بنفش مایل به کبود در می آید و رگ های زیر زبان تیره یا ضخیم می شوند. در این شرایط ناخن های دست و پاها و پوست کم کم تغییر رنگ می دهند. این علائم گاهی اوقات ممکن است روی زبان نیز ظاهر شوند. زبان ممکن است به رنگ زرد درآید و یا عصب های روی زبان ممکن است به آبی تغییر رنگ دهند.
دکتر آرش توفیق جراح و فوق تخصص عروق