درد پا در هر حالتی آزاردهنده است، اما درد پا هنگام شب بسیار بدتر به نظر می رسد؛ چرا که علاوه بر داشتن درد، امکان خواب راحت را نیز از شما می گیرد. درد ساق پا هنگام خواب در سنین بالا شایع تر است و ممکن است با سندروم پای بی قرار یا اسپاسم های پا همراه باشد. علت درد مچ پا هنگام خواب میتواند علتی بسیار جزئی داشته باشد که با یک استراحت از بین رفته، در برخی موارد نیز میتواند نشان از وجود مشکلات عروقی مانند واریس و یا مسئله ای حاد تر مانند بیماری شریان محیطی (PAD) باشد.
اما آیا باید برای این درد به پزشک مراجعه کرد؟ آیا دردی طبیعی به خاطر کار یا ورزش زیاد نیست؟
برای مشاهده علائم اولیه واریس پا روی عبارت زیر کلیک کنید:
اما ببینیم …
بیماری شریان محیطی چیست؟
بیماری شریان محیطی یک بیماری گردش خون است که از جریان یافتن خون سالم به اندام های بدن جلوگیری می کند. در شرایط عادی، بدن به صورت بهینه عمل می کند زیرا خون اکسیژن دار به سلول های درون آن جریان می یابد و در صورت نیاز، تغذیه و ترمیم می شوند. اما در صورت ابتلا به بیماری شریان محیطی، رسوبات چربی یا پلاک در دیواره های عروق خونی تجمع کرده و مسیر جریان خون را باریک یا مسدود می کنند.
درد ساق و کف پا (از جمله درد شبانه و ضعف یا بی حسی در آن ها)، علائم کلاسیک بیماری شریان محیطی هستند. همچنین ممکن است بعضی از بیماران، اختلاف دمایی را تجربه کنند که در آن یک ساق یا کف پا سردتر از پای دیگر احساس میشود و ورم نیز در آن قسمت های پا وجود دارد.
عوارض بیماری شریان محیطی
علائم PAD به خودی خود بسیار عذاب آور و دردسر ساز هستند؛ با این حال، در صورت عدم درمان بیماری شریان محیطی می تواند کشنده نیز باشد. در واقع افراد مبتلا به PAD، شش تا هفت برابر بیشتر از عموم افراد در معرض سکته ی مغزی یا حمله ی قلبی و یا ابتلا به بیماری عروق کرونر قرار دارند.
امکان دارد درد پای شما ناشی از مشکلات عروقی باشد علائم آن چیست؟
درد پا ناشی از مشکلات عروقی
درد عروقی به علت مشکلات گردش خون به وجود می آید و معمولاً نشانه ای از یک بیماری عروقی است که روی رگ های خونی اثر می گذارد. بیمار ممکن است در دست ها و پاهای خود بی حسی، سوزن سوزن شدن، تورم یا تغییر رنگ را نیز تجربه کند. خوشبختانه، استفاده از روش های درمانی می تواند به تسکین درد و بهبود کیفیت زندگی شخص کمک کند.
درد عروقی چیست؟
درد عروقی، احساس ناراحتی و ناخوشی ناشی از مشکلات گردش خون است. درد یا سنگینی غیرقابل توضیح پا ممکن است نشانی از درد عروقی باشد. این درد معمولاً روی ساق یا مچ پاها تأثیر می گذارد اما می تواند بازوها یا دستان را نیز درگیر کند.
نام دیگر درد عروقی که پاها را تحت تأثیر قرار می دهد، لنگش عروقی است. درد عروقی در بازوها نیز کمتر شایع است اما هم چنان از هر 10 نفری که درد عروقی دارند، 1 نفر به آن دچار می شود.
درد عروقی به چه صورت احساس می شود؟
درد عروقی اغلب می تواند احساس سنگینی ناراحت کننده یا احساس تپش و همچنین درد داشته باشد. این درد معمولاً روی پاها تأثیر می گذارد و ممکن است با راه رفتن یا کار کشیدن از پا بدتر شود.
برای انتخاب درمان مناسب لازم است بدانید:
لیزر واریس پا بهتر است یا اسکلروتراپی واریس
چه کسانی بیشتر در معرض درد عروقی هستند؟
بیماری های عروقی در بزرگسالان بالای 50 سال و افراد با شرایط زیر شایع تر هستند:
- افراد باردار
- سابقه ی بیماری عروقی در خانواده
- ابتلا به چاقی
- ابتلا به بیماری های دیگری مانند دیابت یا فشار خون بالا (هیپرتنسیون) که بر رگ های خونی اثر می گذارند
- سبک زندگی بی تحرک (کم فعالیت)
- نشستن یا ایستادن برای مدتی طولانی
- سیگار کشیدن.
علت بروز درد عروقی چیست؟
درد عروقی معمولاً ناشی از یک بیماری عروقی است. بیماری های عروقی ممکن است عروق خونی را فشرده یا ملتهب کنند (واسکولیت) و یا ممکن است به صورت یک رگ خونی باریک یا مسدود شده که جریان خون را کاهش می دهد، بروز پیدا کنند. بعضی از شایع ترین علل دردهای عروقی عبارتند از:
- آترواسکلروز (تصلب شرایین)
- نارسایی مزمن وریدی
- دیابت
- ترومبوز ورید عمقی (DVT)
- بیماری شریان محیطی (PAD)
- پدیده ی رینود
- واریس.
علائم بیماری های عروقی چیست؟
در صورت ابتلا به بیماری های عروقی، ممکن است درد عروقی با موارد زیر همراه باشد:
- سرد بودن دست ها یا کف پاها
- تغییر رنگ نامنظم در انگشتان دست یا پا
- بی حسی
- تورم (ادم)
- سوزن سوزن شدن
- ضعف
- وجود زخم هایی که ترمیم نمی شوند، مخصوصاً روی پا
درد عروقی چگونه درمان می شود؟
درمان درد عروقی به علائم خاص بیمار و علت اصلی درد بستگی دارد. پزشک ممکن است موارد زیر را به بیمار توصیه کند:
1_ دارو درمانی
داروهایی برای کاهش فشار خون، رقیق کردن خون یا جلوگیری از لخته شدن آن ممکن است بیماری عروقی را درمان کرده و درد را برطرف کند.
2_ آنژیوپلاستی
در این روش، پزشک از یک لوله ی کوچک و توخالی (کاتتر) و یک بالون برای باز کردن شریان مسدود شده استفاده می کند. همچنین ممکن است یک لوله ی توری کوچک به نام استنت را نیز قرار دهند تا به باز نگه داشتن رگ خونی به صورت بلندمدت کمک کند.
3_ جراحی بای پس
جراح در این روش یک رگ خونی سالم را از قسمت دیگری از بدن می گیرد و مسیر جدیدی برای جریان خون ایجاد می کند. این مسیر جدید، رگ خونی مسدود یا آسیب دیده ی بیمار را دور می زند و از آن عبور می کند.
چگونه می توان درد عروقی را تسکین داد؟
درد عروقی می تواند فعالیت های روزمره ی فرد را مختل کند. برای کنترل درد می توان اقدامات زیر را انجام داد:
- ورزش کردن به صورت منظم، با هدف حداقل 150 دقیقه ورزش هوازی در هفته
- از جای خود بلند شدن، حرکت کردن و انجام حرکات کششی هر یک ساعت یک بار هنگام انجام کار (به خصوص در کارهای کم تحرک)
- استفاده از جوراب های مخصوص، به خصوص برای ایستادن های طولانی یا سفرهای بلند. جوراب های فشاری جوراب های خاصی هستند که فشار ملایمی به مچ و کف پاها وارد می کنند.
چگونه می توان خطر ابتلا به درد عروقی را کاهش داد؟
با انجام اقداماتی مانند موارد زیر برای پیشگیری از ابتلا به بیماری های عروقی، می توان خطر دردهای عروقی را کم کرد.
- رعایت یک رژیم غذایی سالم حاوی مقدار زیادی میوه، سبزیجات و غلات کامل
- کنترل فشار خون و کلسترول خود با کمک پزشک یا کادر درمان
- ترک سیگار یا اجتناب از شروع آن
- درمان تهاجمی هر گونه بیماری زمینه ای، مانند دیابت که می تواند خطر ابتلا به بیماری عروقی را افزایش دهد.
دکتر آرش توفیق جراح و فوق تخصص عروق در تهران