تفاوت بین نارسایی شریانی و وریدی

شما ممکن است در پاهای خود مقداری درد یا ناراحتی را تجربه کنید و فکر کنید در سیستم گردش خونتان مشکلی به وجود آمده است. سپس علائم خود را در گوگل سرچ می کنید. در گوگل اصطلاحاتی مانند نارسایی شریانی، نارسایی وریدی، زخم های شریانی و زخم های وریدی را می بینید و با سیلی از اطلاعات مواجه می شوید. در ادامه تفاوت و علائم آنها را بیان خواهیم کرد.

بیماری عروقی محیطی

بیماری عروقی محیطی (PVD) نوعی فرایند یا اختلال را توصیف می کند که مربوط به وریدها یا شریان های بدن به جز شریان های مربوط به قلب و مغز می باشد. شایع ترین انواع بیماری عروقی محیطی ،بیماری شریان محیطی (PAD) و نارسایی وریدی مزمن (CVI) هستند. اجازه دهید هر کدام را به طور دقیق تر بررسی کنیم:

1_ نارسایی شریانی

نارسایی شریانی یا بیماری شریان محیطی (PAD) زمانی ایجاد می شود که شریان هایی که مواد مغذی و اکسیژن را به اندام ها می رسانند، با پلاک ها یا رسوبات چربی مسدود می شوند و از رسیدن مواد مغذی و اکسیژن به پوست و بافت های پاها جلوگیری می کنند. عوامل خطر معمول که به بیماری شریان محیطی منجر می شوند، عبارتند از:

2_ نارسایی وریدی

نارسایی وریدی که به نارسایی وریدی مزمن یا بیماری رگ واریسی شناخته می شود. خون وریدی، کربن دی اکسید و مواد زائد را از بدن می گیرد و دوباره به قلب و ریه ها برمی گرداند تا پاکسازی شود. در پاها، جریان خون وریدی با استفاده از دریچه های یک طرفه برخلاف نیروی گرانش حرکت می کند و عضلات پا را منقبض می کند تا به سمت بالای پاها جریان پیدا کند.

اما زمانی که این دریچه ها دچار نقص می شوند، خون در رگ ها جمع می شود و باعث کشیده شدن آنها و در نهایت واریس می شود. آن چیزی که معمولاً به عنوان بیماری رگ واریسی به آن اشاره می شود، در واقع نارسایی وریدی مزمن (CVI) می باشد. عوامل خطر معمول که موجب بیماری رگ واریسی می شوند، عبارتند از:

🔔 با اینکه عوامل زیادی وجود دارد که منجر به نارسایی وریدی می شوند، رایج ترین عامل خطر، سابقه ی خانوادگی می باشد.

مقایسه ی علائم بیماری وریدی مزمن با بیماری شریان محیطی

حال که با مفهوم بیماری وریدی مزمن و بیماری شریان محیطی و همچنین عوامل خطر آنها آشنا شده اید، اجازه دهید علائم و نشانه های این دو بیماری را نیز بررسی کنیم.

علائم و نشانه های بیماری وریدی مزمن (CVI)

درد ضربان دار
سنگینی
خارش
احساس سوزش در ساق یا ران پا
پاهای بی قرار
ورم پاها
بی حسی/گزگز در پاها
مشکل در ایستادن به مدت طولانی
اولسرها یا زخم ها
قهوه ای شدن پوست (اغلب در نزدیک مچ پاها)
گرفتگی معمولاً در شب یا غروب
رگ های واریسی برجسته یا رگ های عنکبوتی

علائم و نشانه های بیماری شریان محیطی (PD)

ریزش موی پاها
اختلال عملکرد نعوظ
زخم روی انگشتان پا یا پاها
رشد ضعیف ناخن های پا
سردی انگشتان پا یا پاها
تغییرات پوستی مانند نازک و شکننده شدن پوست، براق شدن یا تغییر رنگ پاها به آبی مایل به قرمز
درد یا گرفتگی در ساق پا، ران پا یا باسن در طول فعالیت که به هنگام استراحت از بین می رود.

بسیاری از افراد با مشکلات شریانی بیشتر آشنا هستند و اغلب اوقات علائم بیماری وریدی که تأثیر منفی روی زندگی آنها دارند را نادیده می گیرند. در حقیقت، بیماری وریدی به قدری شایع است که در آمریکا از هر 10 مرد، 1 نفر و از هر 3 زن، 1 نفر به آن دچار هستند. اغلب اوقات ما تا حدی به علائم پیشرونده بیماری وریدی عادت می کنیم که آنها را به بالارفتن سن، کم آبی بدن، فعالیت و عوامل دیگر ربط می دهیم.

هیچ کس به اندازه شما با بدنتان آشنایی ندارد. شما بهتر از هر کسی دیگری می دانید که چه چیزی در بدن شما طبیعی و چه چیزی غیرطبیعی است.

تفاوت بین زخم های شریانی و زخم های وریدی

شما ممکن است متوجه شده باشید که یکی از نشانه های نارسایی وریدی مزمن و بیماری شریان محیطی، زخم های غیرقابل بهبود یا زخم هایی ست که به آهستگی بهبود پیدا می کنند. این زخم ها، اولسر نامیده می شوند. با اینکه هردو این بیماری ها می توانند موجب تشکیل اولسر شوند، اما معمولاً براساس محل و ظاهر آنها می توانید تشخیص دهید که کدام بیماری عامل آن می باشد.

چگونه می توان زخم های شریانی و زخم های وریدی را تشخیص داد؟

زخم های وریدی			زخم های شریانی
محل معمول
پایین زانو، نزدیک به ناحیه داخلی مچ پا			قسمت خارجی مچ پا، پاشنه ها یا انگشتان پا
مشخصات ظاهری معمول
زخم های سطحی اما بزرگ با لبه های نامنظم			زخم سوراخ دار، گرد، لبه های مشخص. زخم هایی عمیق با لبه هایی صاف
نشانه های معمول
قهوه ای یا سیاه شدن پوست، خونریزی، سخت شدن و پوسته پوسته شدن پوست، تورم، التهاب، ترشح		زخم های قرمز، زرد یا سیاه، بدون خونریزی، ناحیه سفت و بدون مو، سرد بودن ناحیه آسیب دیده، قرمز شدن پاها به هنگام آویزان بودن و رنگ پریدگی آنها به هنگام بالا بردن
علائم معمول
تا زمانی که عفونت نکنند، دردی ندارند. خارش	دردناک، درد پا در شب

درمان نارسایی شریانی و وریدی

با اینکه این شرایط را می توان از طریق روش های جراحی موجود درمان کرد، اما شما می توانید در خانه با اقداماتی مانند تغییرات سبک زندگی، به حفظ رگ ها و شریان های خود کمک کنید.

🔔 اقدامات خانگی برای درمان نارسایی وریدی مزمن:

🔔 اقدامات خانگی برای درمان بیماری عروقی محیطی

رویکردهای معمول برای درمان بیماری عروق محیطی عبارتند از:

1_ آترکتومی

در این روش، برای بریدن پلاکت ها یک کاتتر با تیغه تیز درون شریان قرار داده می شود.

2_ آنژیوپلاستی

تکنیکی است که در آن یک بالون قابل باد شدن ریز درون شریان قرار داده می شود، سپس برای بزرگ شدن ناحیه تنگ شده، باد می شود.

3_ استنت گذاری

تکنیکی است که برای شریان های به شدت مسدود شده استفاده می شود و در آن یک مش فلزی کوچک درون ناحیه ی آسیب دیده شریان قرار داده می شود.

4_ بای پس

در موارد شدیدتر، شریان مسدود شده ممکن است دیگر قابل باز شدن نباشد. در این موارد، از یک رگ یا شریان سالم برای جهت دادن به خون در اطراف بخش مسدود شده استفاده می شود.

5_ قطع عضو

در موارد بسیار شدید، زمانی که شریان ها آسیب بسیار زیادی دیده باشند، منجر به مرگ بافت می شوند. در این شرایط به علت عفونت شدید، حفظ این قسمت از اندام بسیار خطرناک خواهد بود. در این موارد خطرناک، برداشتن یک انگشت، اندام یا قسمتی از آن ممکن است برای جلوگیری از مرگ در اثر عفونت لازم باشد.

بیماری وریدی مزمن

در بیماری وریدی مزمن، زمانی که رگ عملکرد صحیحی ندارد و بهبود پیدا نمی کند، به مرور زمان موجب بروز رگ های واریسی می شود، بنابراین معمولاً توصیه می شود که بیماری وریدی مزمن به محض ظاهر شدن علائم و نشانه ها به سرعت درمان شود. علاوه بر این، درمان های بیماری رگ، کم تهاجمی هستند و هیچ دردی ندارند یا درد بسیار کمی ایجاد می کنند و شما می توانید فوراً پس از درمان، فعالیت های روزمره خود را از سر بگیرید.

شما دچار خواب آلودگی یا بی هوشی نمی شوید، زیرا در این روش ها فقط از داروهای بی حسی موضعی استفاده می شود و می توانید بعد از آن خودتان رانندگی کنید. رویکردهای معمول برای درمان نارسایی وریدی مزمن:

1_ ابلیشین رگ های صافن

این روش، رویکردی استریل است که در آن رگ های صافن به علت نارسایی، مورد هدف قرار می گیرند. این روش، باعث فروپاشی رگ آسیب دیده با استفاده از حرارت یا چسب می شود و جریان خون را به طرف رگ های سالم هدایت می کند. پزشک ممکن است برای انجام این فرایند از یکی از دستگاههای زیر استفاده کند: لیزر واریس (فرکشنال)، رادیوفرکانسی (لیزر RF) و وناسیل.

2_ اسکلروتراپی با هدایت سونوگرافی

زمانی که سیاهرگ های صافن بسته می شوند، قدم بعدی درمان رگ های واریسی ست که از سیاهرگ صافن بیرون می آیند. در این روش تمیز، دارو (اسکلروزانت) به رگ ها تزریق می شود و موجب اسپاسم و بسته شدن آنها می شود و سپس خون را به طرف رگ های سالم و طبیعی هدایت می کند. بسیاری از بیماران، بسته به شدت و پیشرفت بیماری رگ، به 1 تا 3 جلسه درمانی برای هر پا نیاز دارند، زیرا از مقدار داروی محدودی می توان برای هر جلسه استفاده کرد.

3_ اسکلروتراپی

این روش شامل تزریق داروی اسکلروزان به رگ آسیب دیده است که موجب بسته شدن رگ و هدایت خون به طرف رگ های طبیعی و سالم می شود. این تزریق ها، رگ های عنبکوتی و مشبک قابل مشاهده روی سطح پوست را مورد هدف قرار می دهند. اکثر بیماران بسته به شدت و پیشرفت بیماری رگ به 1 تا 3 جلسه درمان با اسکلروتراپی برای هر پا نیاز دارند، زیرا در هر جلسه مقدار داروی محدودی را می توان تزریق کرد.

دکتر آرش توفیق جراح و متخصص عروق در تهران