رگ های واریسی، رگ های خونی بزرگ و برجسته ای هستند که در هم پیچیده و متورم شده اند. این رگ ها معمولاً در پاها ایجاد می شوند و از طریق پوست قابل مشاهده هستند. رگ های واریسی بر اثر ضعیف شدن دیواره رگهای خونی یا دریچه های معیوب ایجاد می شوند و در هر نقطه ای از بدن می توانند ظاهر شوند، اما اغلب اوقات روی پاها یا ناحیه لگن نمایان می شوند.
رگ های عنکبوتی نیز رگ های درهم پیچیده و کوچکتری هستند که به رنگ قرمز، بنفش یا آبی می باشند. این رگ ها هم به راحتی از طریق پوست قابل مشاهده هستند و مویرگ ها را تحت تأثیر قرار می دهند. واریس عنکبوتی شبیه به تارعنکبوت یا شاخه درخت است و معمولاً روی پاها و صورت ایجاد می شوند.
علت بروز رگ های واریسی
عوامل خاصی می توانند شما را در معرض تشکیل رگ های واریسی و عنکبوتی قرار دهند که عبارتند از:
- وراثت
- مشاغلی که مستلزم ایستادن های طولانی مدت هستند مانند پرستاران، آرایشگران، معلمان، کارگران کارخانه
- چاقی
- تأثیرات هورمونی بارداری، بلوغ و یائسگی
- مصرف قرص های ضدبارداری
- هورمون درمانی جایگزین بعد از یائسگی
- سابقه ی لخته خونی
- شرایطی که به شکم فشار وارد می کنند مانند تومورها، یبوست و پوشیدن کمربند
- سایر علل شامل صدمه به پوست، سابقه جراحی رگ و در معرض اشعه فرابنفش قرار گرفتن
رگ های واریسی و عنکبوتی اغلب در زنان بیشتر از مردان اتفاق می افتند و با افزایش سن، احتمال بروز آنها افزایش پیدا می کند.
علائم رگ واریسی و رگ های عنکبوتی
بسیاری از افراد مبتلا به رگ های عنکبوتی از درد شکایت دارند و آن را به صورت سوزش یا گرفتگی در پاها توصیف می کنند. سایر علائم شایع شامل خستگی، بی قراری، سوزش، نبض زدن، گزگز یا سنگینی در پاها می باشد. درد ناشی از این رگ ها معمولاً با بالا بردن پاها یا پوشیدن جوراب های فشاری تسکین پیدا می کند. در زنان، علائم این رگ ها ممکن است در روزهای خاصی از عادت ماهانه یا دوران بارداری تشدید پیدا کند.
از علائمی که کمتر شایع هستند می توان به ورم، زخم های پوستی و تیره شدن پوست به ویژه در ناحیه زانو اشاره کرد. گاهی اوقات، رگ های واریسی می توانند یک لخته ی خونی دردناک را تشکیل دهند که با التهاب رگ همراه می باشد. این شرایط، ترومبوفلبیت نامیده می شود.
درمان رگ های واریسی
هفت درمان اصلی برای رگ های واریسی و عنکبوتی وجود دارد:
1_ جوراب واریس یا فشاری
محافظه کارانه ترین روش پوشیدن جوراب های فشاری به ویژه در زمانی ست که رگ های واریسی موجب درد یا ناراحتی می شوند. این جوراب ها، فشار ملایمی به پاها وارد می کنند که از جمع شدن خون در رگ ها جلوگیری می کند و مشکل ورم پاها را کاهش می دهد. این جوراب های فشاری به صورت جوراب های زیر زانو، بالای زانو و یا جوراب شلواری هستند و آنها را می توان از داروخانه ها یا لوازم پزشکی خریداری کرد.
2_ تغییرات سبک زندگی
بهداشت پوست خوب، کاهش وزن (در صورت لزوم) و پیاده روی می تواند رگ های واریسی و رگ های عنکبوتی را درمان کند. شما همچنین می توانید نکات زیر را امتحان کنید:
- خودداری از نشستن یا ایستادن به مدت طولانی بدون استراحت
- خودداری از پوشیدن کفش پاشنه بلند به مدت طولانی. کفشهایی با پاشنه ی کوتاه تر می تواند به تقویت عضلات پا کمک کند و جریان خون درون رگ ها را بهبود بخشد.
- قراردادن پاها بالاتر از سطح قلب به هنگام نشستن، استراحت یا خواب
- ضربدری قرار ندادن پاها در ناحیه زانو یا مچ پاها
- انجام فعالیت های فیزیکی که پاها را حرکت می دهند، این فعالیت ها می توانند قدرت عضلات را بهبود بخشند.
3_ درمان رگ واریسی با اسکلروتراپی
این رویکرد می تواند درد و ناراحتی رگ های واریسی را از بین ببرد و از عوارضی همچون زخم شدن یا خونریزی رگ ها جلوگیری کند. این روش همچنین می تواند ظاهر رگ های خونی را بهبود بخشد. در اسکلروتراپی از یک محلول (نمک) سالین غلیظ یا یک ماده ی مخصوص تزریقی استفاده می شود. این مواد شیمیایی، داخل رگ را تحریک و زخم می کنند و باعث فروپاشی آن می شوند. با انجام این روش درمانی، رگ ها پس از 3 تا 6 هفته ناپدید می شوند.
از بین رفتن رگ های بزرگتر ممکن است بیشتر از 6 ماه طول بکشد. در طول درمان اسکلروتراپی ممکن است در زمان تزریق، مقداری درد احساس کنید. همچنین ممکن است به طور موقت گرفتگی های عضلانی را تجربه کنید. پس از آن باید به مدت چند هفته از جوراب های فشاری درجه متوسط استفاده کنید. این روش، بسیار ساده و نسبتاً ارزان قیمت است و می توان آن را به صورت سرپایی در مطب پزشک انجام داد.
4_ ابلیشن درون وریدی با لیزر
در این روش، یک فیبر لیزری کوچک وارد رگ می شود. پزشک شما در نزدیک رگ، یک برش کوچک ایجاد می کند و یک کاتتر کوچک را درون آن قرار می دهد. دستگاهی که در نوک کاتتر قرار دارد، باعث گرم شدن دیواره داخلی رگ می شود. پالس های نور لیزر به درون رگ فرستاده می شوند و باعث فروپاشی آن می شوند. ابلیشن درون وریدی، روشی کم تهاجمی است که به طور کلی ایمن است و هیچ گونه عوارضی ندارد.
با این وجود، این روش ممکن است خطراتی مانند عفونت، آسیب به رگ های خونی، التهاب رگ و در موارد نادر آسیب به عصب ها را به همراه داشته باشد. با این حال، این عوارض ظرف مدت کوتاهی از بین می روند. در موارد بسیار شدید، لخته های خونی تشکیل شده در رگ ها می توانند به طرف ریه ها حرکت کنند. این رویکرد به صورت سرپایی و تحت بی حسی موضعی انجام می شود.
5_ لیزر RF یا رادیوفرکانسی
طی فرآیند لیزر RF یک کاتتر کوچک وارد رگ می شود. این کاتتر، انرژی رادیوفرکانسی را به دیواره رگ می فرستد و باعث گرم شدن، فروپاشی و مهروموم شدن رگ می شود. به طور کلی، این روش درمانی به صورت سرپایی یا در مطب پزشک و گاهی اوقات تحت بی حسی موضعی انجام می شود.
6_ درمان رگ واریسی با لیزر
یکی از مزایای درمان واریس با لیزر این است که به هیچ سوزن یا محلول اسکلروز کننده ای نیاز ندارند؛ گرچه، ممکن است با مقداری ناراحتی جزئی همراه باشند. عوارض جانبی این روش شامل تغییررنگ یا لکه دار شدن پوست و تشکیل تاول می باشد. برای درمان موفقیت آمیز رگ های واریسی، به چندین جلسه ی درمانی معمولاً به فاصله ی 6 هفته نیاز است.
لیزردرمانی، مؤثرترین روش برای درمان رگ های واریسی کوچک و رگ های عنبکوتی می باشد، اما از روش ابلیشن درون وریدی برای درمان رگ های واریسی بزرگتر استفاده می شود. پزشکان همچنین ممکن است بعد از اسکلروتراپی، ابلیشین درون وریدی یا جراحی رگ های واریسی، از لیزردرمانی به عنوان یک روش مکمل استفاده کنند.
7_ جراحی رگ های واریسی
از تکنیک های جراحی برای بستن و بریدن رگ های واریسی از طریق برش های کوچکی در پوست استفاده می شود. جراحی دو تا سه ساعت طول می کشد و معمولاً به صورت سرپایی انجام می شود. بهبودی کامل 1 تا 2 هفته طول می کشد. با اینکه جراحی بریدن و بستن رگ، به طور کلی روشی ایمن است، اما خطراتی مانند عفونت در ناحیه برش، کبودی یا تحریک عصب را به دنبال دارد.
در جراحی آندوسکوپی رگ، پزشک برش کوچکی در پوست نزدیک به رگ ایجاد می کند و لوله ی نازکی را با استفاده از یک دوربین ریز در انتهای آن به درون رگ هدایت می کند. سپس در انتهای دوربین از یک وسیله جراحی برای بستن رگ استفاده می کند. در روش دیگری به نام آمبولاتوری فلبکتومی می توان رگ های بزرگ را از طریق برش های کوچک و بدون نیاز به بخیه خارج کرد. این جراحی ممکن است با استفاده از بی حسی موضعی، نخاعی و یا بیهوشی عمومی انجام شود.
اکثر بیماران در همان روز عمل می توانند به خانه برمی گردند. پزشک در ابتدا رگی که باید خارج شود را علامت می زند و بعد از بی حس کردن ناحیه مورد نظر، یک برش ریز ایجاد می کند. سپس از یک ابزار جراحی یا سوزن بزرگ برای قلاب کردن رگ استفاده می کند و آن را به صورت بخش بخش خارج می کند. بعد از جراحی به مدت حداقل یک هفته باید جوراب فشاری بپوشید.
نسخه پیشرفته تری به نام فلبکتومی ترانس ایلیومینیتد، به برش های کمتری نیاز دارد و در نتیجه درد، خونریزی و زخم کمتری به دنبال دارد. به طور کلی، از جراحی برای درمان رگ های واریسی بزرگی استفاده می شود که سبب بروز اولسرها و زخم های پوستی شده اند.
دکتر آرش توفیق جراح و متخصص عروق در تهران
فاطمه
چهارشنبه ۱۴ دی ۱( 1 سال پیش)
تعداد بازدید: 106
مشاهده پرسش
