رگهای واریسی، رگهای آبی یا بنفش در هم پیچیده ای هستند که در زیر سطح پوست ظاهر می شوند. این رگ ها، معمولاً مشکلی برای سلامتی فرد ایجاد نمی کنند. در صورت درد، خونریزی یا التهاب محل رگ ها، به پزشک مراجعه کنید. شما می توانید با روش های کم تهاجمی آنها را درمان کنید، قبل از آنکه عوارض آن مشکلات عمیق تری برای شما ایجاد کنند.
رگ های واریسی معمولاً روی ران، مچ پا و زانو ایجاد می شوند. اما واریس های عنکبوتی، خطوط قرمز یا بنفش کوچکتری هستند که نزدیک به سطح پوست ظاهر می شوند. با اینکه رگهای واریسی ناخوشایند و ناراحت کننده هستند، اما برای اکثر افراد خطرناک نیستند. در اکثر موارد، رگ های واریسی شدید، منجر به مشکلات سلامتی جدی همچون انعقاد خون می شوند. درمان های خانگی به بهبود رگهای واریسی کمک می کنند، در غیر این صورت پزشک می تواند با تزریق، لیزردرمانی و جراحی آنها را درمان کند.
رگ، شریانی است که خون را از بافت های سراسر بدن به قلب می رساند. زمانی که رگ عملکرد صحیحی دارد، دریچه های درون رگ، جریان خون را فقط در یک جهت به سوی قلب هدایت می کنند، در غیر اینصورت، رگ اسیب دیده و بیمار می شود. رگ ها ممکن است بر اثر یک بیماری یا حادثه، آسیب ببینند. در طول فرایند پیری، رگ ها به طور طبیعی قابلیت ارتجاعی خود را از دست می دهند.
تفاوت بین رگهای واریسی و رگ های عنکبوتی در چیست؟
رگهای واریسی و رگ های عنکبوتی، یک نوع بیماری وریدی هستند، اما متفاوت به نظر می رسند. رگهای عنکبوتی کوچکتر و نازک تر از رگ های واریسی هستند. آنها به شکل تارهای عنکبوت قرمز و آبی و یا شاخه های درخت هستند که بسیار نزدیک به سطح پوست ایجاد می شوند. رگهای عنکبوتی معمولاً درد ندارند. آنها در هرجایی از بدن و اغلب در پشت زانو، مچ پا یا روی صورت ظاهر می شوند. اما رگهای واریسی معمولاً روی پاها ایجاد می شوند.
چه کسانی در معرض ابتلا به رگهای واریسی قرار دارند؟
هرکسی ممکن است به رگهای واریسی دچار شود، اما احتمال ابتلا به واریس در بین زنان نسبت به مردان شایع تر است. عوامل خاصی می توانند احتمال بروز رگ های واریسی را افزایش دهند که عبارتند از:
1_ افزایش سن و رگهای واریسی
با بالا رفتن سن، دیواره ها و دریچه های رگ ها مثل قبل کار نمی کنند و رگ ها قابلیت ارتجاعی خود را از دست می دهند و سفت می شوند.
2_ جنسیت
هورمون های زنانه باعث منبسط شدن دیواره رگها می شوند. زنانی که باردار هستند، قرص ضدبارداری مصرف می کنند یا یائسه شده اند، به دلیل تغییرات در سطوح هورمون ها بیشتر در معرض ابتلا به رگهای واریسی قرار دارند.
3_ سابقه ی خانوادگی
شرایطی که ارثی است (در میان اعضای یک خانواده رخ می دهد).
4_ سبک زندگی
ایستادن یا نشستن در طولانی مدت جریان خون را کاهش می دهد. پوشیدن لباس های محدود کننده مانند شلوار یا کمربند تنگ می تواند جریان خون را کاهش دهد.
5_ سلامت عمومی
شرایط سلامتی خاصی مانند یبوست شدید یا برخی تومورها، فشار در رگ ها را افزایش می دهند.
6_ مصرف تنباکو
افرادی که سیگار می کشند، بیشتر در معرض ابتلا به رگ های واریسی قرار دارند.
7_ وزن
چاقی و افزایش وزن فشار زیادی به رگهای خونی وارد می کنند.
علت ابتلا به رگهای واریسی
رگهای واریسی زمانی به وجود می آیند که دیواره رگ ها ضعیف شوند. زمانی که فشار خون در رگ افزایش پیدا می کند، دیواره های ضعیف شده، باعث بزرگتر شدن رگ می شوند. با انبساط رگ ها، دریچه رگ دیگر نمی تواند عملکرد طبیعی خود را انجام دهد. جریان خون آهسته، موجب جمع شدن خون درون رگ و در نتیجه تورم، پیچیدگی و برآمدگی رگ می شود. دیواره ها و دریچه های رگ ها به دلایل مختلفی ممکن است بزرگتر شوند که عبارتند از:
- هورمون ها
- روند پیری
- اضافه وزن
- پوشیدن لباس های تنگ
- فشار درون رگ بعلت ایستادن های طولانی
علائم رگهای واریسی
شناخته شده ترین علامت رگهای واریسی، رگهای آبی یا بنفش درهم پیچیده در زیر سطح پوست است. علائم دیگر عبارتند از:
1_ رگ های برجسته
رگهای درهم پیچیده، متورم و طناب مانندی که اغلب اوقات، بنفش یا آبی رنگ هستند. آنها درست زیر سطح پوست پاها و زانوها ایجاد می شوند. این رگها به صورت دسته ای ایجاد می شوند. خطوط ریز آبی یا قرمز (رگهای عنکبوتی) ممکن است در نزدیکی آنها ظاهر شوند.
2_ پاهای سنگین
عضلات پاها، به ویژه پس از فعالیت فیزیکی، ممکن است احساس خستگی یا سنگینی کنند.
3_ خارش پاها
ناحیه اطراف رگهای واریسی ممکن است خارش داشته باشد.
4_ درد در پاها
پاها به ویژه پشت زانوها ممکن است دچار درد یا خارش شوند. شما ممکن است گرفتگی عضلانی را نیز تجربه کنید.
5_ التهاب
پاها و زانوها ممکن است ملتهب شوند.
6_ زخم ها و تغییر رنگ پوست
رگهای واریسی در صورت درمان نشدن ممکن است موجب قهوه ای شدن رنگ پوست شوند. رگهای واریسی شدید می توانند باعث ایجاد زخم های وریدی شوند.
درمان رگهای واریسی
هیچ درمان قطعی برای رگهای واریسی وجود ندارد. این درمانها ظاهر رگهای واریسی را بهبود بخشیده و ناراحتی و درد را تسکین دهند:
1_ بالا بردن پا
برای افزایش جریان خون و کاهش فشار در رگ ها، شما باید چند بار در روز، پاهای خود را بالاتر از سطح کمر خود قرار دهید.
2_ جوراب های فشاری
جوراب های حمایت کننده، رگها را تحت فشار قرار می دهند و ناراحتی را کاهش دهند.
3_ درمان وارس با تزریق یا اسکلروتراپی
پزشک، در طول اسکلروتراپی محلولی را به درون رگ تزریق می کند. این محلول باعث می شود دیواره های رگ ها به هم بچسبند. در نهایت رگ تبدیل به بافت اسکار می شود و از بین می رود.
4_ لیزر واریس
پزشک در روشی کم تهاجمی به نام سوزاندن حرارتی درون وریدی، از یک کاتتر (لوله ی نازک و بلند) و لیزر برای بستن رگهای آسیب دیده استفاده می کند.
5_ جراحی واریس
جراح در طول روش های برش و بستن (لیگاسیون و استریپینگ)، برای توقف تجمع خون رگ های آسیب دیده را می بندد.
پیشگیری از بروز رگهای واریسی
رگهای واریسی ممکن است قابل پیشگیری نباشند. شما با در پیش گرفتن یک سبک زندگی سالم و فعال می توانید احتمال ابتلا به رگهای واریسی را کاهش دهید. پزشکان برای پیشگیری و درمان رگهای واریسی، اقدامات مشابهی را توصیه می کنند.
1_ از ایستادن های طولانی مدت خودداری کنید
برای بهبود گردش خون، در وقفه های منظم به بدن خود کشش دهید و در اطراف پیاده روی کنید، به ویژه اگر شغل شما مستلزم سر پا ایستادن های طولانی مدت است.
2_ پاهای خود را بالا ببرید
بالابردن پاها به بهبود جریان خون به قلب کمک می کند.
3_ حفظ یک وزن سالم
خلاص شدن از وزن اضافه ی بدن، فشار به رگهای خونی را کاهش می دهد.
4_ ترک مصرف تنباکو
سیگار به رگهای خونی آسیب می رساند، جریان خون را کاهش می دهد و موجب مشکلات سلامتی زیادی می شود.
5_ فعال ماندن
برای بهبود گردش خون، باید اغلب اوقات تحرک داشته باشید و از ساکن ماندن در مدت زمان طولانی خودداری کنید.
6_ جوراب های فشاری را امتحان کنید
این جوراب ها رگها را فشرده می کنند و به بهبود جریان خون کمک می کنند. استفاده از این جوراب ها، از بدتر شدن رگهای واریسی جلوگیری می کند.
7_ لباس های مناسب بپوشید
برای تقویت گردش خون، از تنگ نبودن کمربند خود اطمینان حاصل کنید.