مویرگهای واریسی پا، مویرگ های خونی، غیر عادی و برآمده ای هستند که بر اثر ضعیف شدن دیواره ی عروق ایجاد می شوند. این مویرگ ها به رنگ بنفش یا آبی ملتهب و در هم پیچیده ظاهر شوند. رگ های واریسی گاهی اوقات توسط مویرگ های قرمز و نازکی به نام «رگ های عنکبوتی» احاطه می شوند. این مویرگ ها ممکن است در هر ناحیه از بدن ایجاد شوند، اما بیشتر در نواحی لگن، پاها و مچ پا ایجاد می شوند.
علت ایجاد رگ و مویرگ های واریسی؟
رگ های واریسی زمانی ایجاد می شود که دیواره ی یک رگ خونی سالم، ضعیف شده و رگ گشاد می شود و در نتیجه، خون می تواند در این ناحیه انباشته شود. ایجاد رگ های واریسی با فشار بیش از حد روی پاها یا دریچه های مشکل دار رگ های خونی رابطه ی مستقیم دارد. علت اصلی مویرگ های واریسی مشخص نیست. اما برخی از موارد می توانند در تشکیل رگ های واریسی و مویرگ های واریسی نقش داشته باشند. عوامل خطرزا برای رگ ها و مویرگ های واریسی عبارتند از:
- سابقه ی مشکلات خانوادگی در زمینه ی رگ های واریسی
- کهولت سن
- ایستادن طولانی مدت ( خصوصاً در مشاغلی مثل پرستاری، آرایشگری، معلمی، کارگری و ..
- اضافه وزن
- تأثیرات هورمونی در زمان بارداری
- برخی از قرص های ضد بارداری
- درمان های جایگزینی هورمونی پس از قاعدگی
- نشستن طولانی مدت به حالت چهارزانو
- پوشیدن پاپوش های تنگ
- سابقه ی لخته های خونی
- آسیب دیدگی وریدی
- مشکلات و بیماری هایی که سبب فشار بیش از حد در ناحیه ی شکم می شوند. مثل بیماری های کبدی، تجمع مایع درون شکم، جراحی کشاله ی ران یا نارسایی قلبی
چه زمانی باید برای درمان مویرگ های واریسی به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت داشتن موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنید:
- یک زخم یا برآمدگی نرم در نزدیکی رگ های واریسی شما تشکیل شده است.
- رگ های واریسی فرآیند راه رفتن و ایستادن را برای شما دردناک کرده است.
- التهاب در قوزک یا مچ پا.
- پای شما به طور ناگهانی دچار التهاب و درد شده است.
- پوست محل رگ های واریسی در اثر آسیب دیدگی یا خود به خود دچار خونریزی شده است.
- تجربه ی علائم دیگری که باعث نگرانی شما شده است.
علائم مویرگ های واریسی پا چیست؟
برخی از افراد هیچگونه علائمی را تجربه نمی کنند، اما به علت ظاهر ناخوشایند این مویرگ ها، به دنبال روش های درمانی هستند. در مواردی که علائم وجود دارد، شما ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:
- خستگی، سوزن سوزن شدن، نبض، گزگز، یا احساس سنگینی در پاها
- خارش در اطراف رگ های واریسی
- التهاب در پاها
- گرفتگی عضلات و درد در پاها
- تغییر رنگ پوست به رنگ قهوه ای، مخصوصاً در قوزک پا
- زخم شدن پا
این علائم معمولاً در زمان نشستن یا ایستادن طولانی مدت، وخیم تر می شوند. در زنان ممکن است شدت علائم در زمان بارداری یا قاعدگی بیشتر شود.
چه زمانی درمان رگ ها و مویرگ های واریسی ضروری است؟
در برخی موارد، رگ های واریسی و مویرگ های واریسی ممکن است نیاز به درمان داشته باشند. در صورتی که رگ های واریسی راه رفتن یا ایستادن را برای شما دردناک کرده باشد، همچنین، زمانی که در نواحی اطراف یا روی رگ های واریسی دچار زخم شده، یا در قوزک یا در مویرگ های مچ پا متوجه التهاب شده اید، باید به یک پزشک یا متخصص مراجعه کنید. در صورتی که مشکل شما مربوط به موارد زیر باشد، رگ های واریسی می تواند برای سلامت شما خطرساز شود:
1- زخم استاز وریدی
رگ خونی گشاد شده باعث می شود که تخلیه ی مایعات به اندازه ی کافی از پوست صورت نگیرد. در نتیجه، ممکن است یک زخم (زخم باز) ایجاد شود.
2- عفونت های قارچی یا باکتریایی
این عفونت ها ممکن است در نتیجه ی مشکلات پوستی ایجاد شده بر اثر انباشتگی مایعات (ادم) در پا ایجاد شود. عفونت های قارچی و باکتریایی خطر عفونت بافت (سلولیت) را افزایش می دهند.
3- تروموفلبیت
التهاب رگ خونی به علت تشکیل لخته ی خونی
4- خونریزی وریدی
خونریزی رگ خونی
احتمال بروز مشکلات زمانی بالاتر می رود که رگ های واریسی در نتیجه ی یک مشکل یا بیماری در رگ های خونی عمقی یا رگ های پرفوریتینگ (رگ هایی که رگ های عمقی و سطحی را به هم متصل می کنند) اتفاق افتاده باشد. این بیماری ها می تواند شامل مواردی مثل ترومبوز ورید عمقی (DVT) یا نارسایی مزمن وریدی باشد. بنابراین بهتر است از پزشک خود بپرسید که آیا در خطر ابتلا به این بیماری ها قرار دارید یا خیر.
چگونه از رگ های واریسی پیشگیری کنیم؟
- از پوشیدن لباس زیر، شلوارها و لگ های تنگ که باعث گرفتگی در ناحیه ی کمر، کشاله ی ران یا سراسر پا می شوند خودداری کنید.
- در زمان نشتن پاهای خود را روی هم قرار ندهید.
- از ایستادن یا نشستن طولانی مدت در یک حالت بپرهیزید.
- برای افزایش گردش خون ورزش کنید.
- در صورت اضافه وزن، وزن خود را کم کنید.
- یک یا دو بار در روز به مدت 30 دقیقه در حالت نشسته یا دراز کشیده پاهای خود را بالا بیاورید.