تعریق بیش از حد یا هایپرهیدروزیس دست ممکن است برای بسیاری از افراد خجالت آور باشد. در ادامه علاوه بر درمان های خانگی و موجود برای تعریق زیاد بهترین درمان عرق کف دست، پا و زیر بغل را بیان کرده ایم.
علائم ابتلا به تعریق بیش از حد
هایپرهیدروزیس دست، پا و زیر بغل اصطلاحی پزشکی برای عارضه ای است که باعث تعریق بیش از حد می شود. این مشکل می تواند برای افرادی که از آن رنج می برند، استرس زا و شرم آور باشد و بر زندگی اجتماعی و فعالیت های روزانه آنها تأثیر بگذارد. دوره های بروز هایپرهیدروزیس ممکن است بدون دلیل مشخصی رخ دهد. علائم هایپرهیدروزیس عبارتند از:
- مرطوب یا چسبناک بودن کف دست، پا و زیر بغل
- سفید و کنده شدن پوست در برخی موارد
- تعریق بیش از حدی که منجر به عفونت پوستی شود
- مرطوب ماندن پوست برای مدت طولانی
- تعریق شدیدی که باعث ایجاد لک روی لباس می شود
چرا فقط دست، پا و زیر بغل درگیر تعریق زیاد می شوند؟
افراد مبتلا به هایپرهیدروزیس کانونی اولیه، غدد عرق سالمی دارند. با این حال، تعریق بیش از حد در این نواحی می تواند زمانی رخ دهد که غدد عرق در محل های خاصی بیش فعال باشند.
غدد عرق با دریافت پیامی از سیستم عصبی بدن، فعال می شوند. در صورتی که این غدد پیام های زیادی دریافت کنند، مدام به کار خود ادامه می دهند و ممکن است عرق بیش از اندازه تولید کنند که به آن هایپرهیدروزیس می گویند. اکر این اتفاق در زیربغل شخص رخ دهد، هایپرهیدروزیس زیربغل نامیده می شود.
درمان های موجود برای تعریق زیاد
تعریق می تواند با گرما، استرس و غذاها و نوشیدنی های خاص تحریک شود. بهتر است لیستی از محرک های احتمالی تهیه کرده و اثر آنها را امتحان و بررسی کنید.
درمان های خانگی تعریق کف دست، پا و زیر بغل
افراد مبتلا به تعریق بیش از حد دست، می توانند از ضدتعریق (نه دئودورانت) روی دست و زیر بغل خود استفاده کنند. این کار ممکن است ظاهری ناخوشایند داشته باشد اما به کاهش رطوبت و چسناک بودن دست کمک می کند. درمان را با یک ضدتعریق با قدرت معمولی شروع کنید و اگر کافی نبود، نوع قوی تر آن را امتحان نمایید. پزشک نیز می تواند ضدتعریق های خاصی را تجویز کند اما ممکن است برای پوست حساس چندان مناسب نباشد.
روش دیگر برای کاهش تعریق بیش از حد، درمان های طبیعی است. برخی از داروهایی که می توانند به تعریق کمک کنند عبارتند از:
- علف چای
- بابونه
- مریم گلی
- ریشه سنبل الطیب
لازم به ذکر است که نوشیدن آب زیاد به کمتر شدن میزان عرق کمک نمی کند، در نتیجه بایستی به میزان کافی آب نوشید.
درمان های پزشکی تعریق زیاد
افرادی که به تعریق دست، پا و زیر بغل دچار هستند می توانند روش های درمانی زیر را امتحان کنند:
- یونتوفورزیس: فرآیند غوطه ور کردن دست ها در مایعی که جریان الکتریکی متوسطی از خود منتشر می کند (نیازمند دستگاه خاصی است)
- داروهای آنتی کولینرژیک (فقط با نسخه داده می شود، به همین علت باید به پزشک مراجعه کرد)
- تزریق بوتاکس برای مهار گیرنده هایی که باعث تعریق غدد دست می شوند
- جراحی سمپاتکتومی: این روش آخرین گزینه خواهد بود که به ندرت هم پیشنهاد می شود.
بهترین درمان تعریق کف دست، پا و زیربغل
در صورتی که داروهای ضدتعریق تجویزی میزان تعریق را کاهش ندهند، بوتاکس می تواند گزینه مناسبی برای درمان این مشکل باشد. عموماً افرادی که به تعریق بیش از حد زیربغل دچار هستند از بوتاکس کمک می گیرند؛ با این حال، می توان از آن برای درمان تعریق دست ها نیز استفاده نمود. کارشناسان بر این باورند که تزریق بوتاکس می تواند حداقل 5 ماه از تعریق دست ها جلوگیری کند.
این روش حدود 20 دقیقه طول می کشد و بلافاصله بعد از آن می توان به فعالیت های روزمره خود بازگشت. علاوه بر این، با استفاده از بی حس کننده، تزریق بوتاکس کاملاً بدون درد خواهد بود.
چه کسانی نمی توانند از تزریق بوتاکس استفاده کنند؟
افراد دارای شرایط زیر، نباید از روش بوتاکس استفاده کنند:
- افراد باردار یا کسانی که قصد بارداری دارند
- در دوران شیردهی
- ابتلا به مشکلات قلبی و عضلانی
- مصرف بعضی از آنتی بیوتیک ها یا داروهای شل کننده عضلات
- ابتلا به اختلالات خونریزی یا مصرف داروهای ضد انعقاد.
قبل از درمان بوتاکس چه اقداماتی باید انجام داد؟
24 ساعت قبل از تزریق بوتاکس، موهای زیربغل خود را اصلاح نکرده و از دئودورانت استفاده نکنید. همچنین بهتر است در جلسه درمان لباس تیره یا مشکی بپوشید، زیرا ممکن است اثر و لکه ی محلول ید روی پوست و لباس شما باقی بماند.
تزریق بوتاکس برای جلوگیری از عرق کردن زیاد چگونه عمل می کند؟
سم بوتولینوم که با نام «بوتاکس» نیز شناخته می شود، درمانی است که از طریق تزریق به پوست انجام می شود. این ماده نوعی آماده سازی پروتئین است و با تزریق دوزهای کوچک از آن به پوست، سیگنال های سیستم عصبی که غدد عرق را تأمین می کنند، مسدود خواهند شد؛ این امر مانع از کار زیاد آن ها می شود و از تولید عرق زیاد جلوگیری می کند.
اثر بوتاکس تا چه مدت باقی می ماند؟
بوتاکس درمانی موقتی است که اثرات متفاوتی در اشخاص مختلف دارد. بوتاکس به توقف یا کاهش شدید علائم هایپرهیدروزیس کمک می کند؛ این اتفاق معمولاً طی دو هفته بعد از درمان رخ می دهد و اثرات آن ممکن است بین شش تا هفت ماه باقی بماند. در صورت مفید بودن تزریقات بوتاکس، می توانید درمان را تکرار کرده و از فواید آن بهره ببرید.
در این روش از محلول ید و پودر نشاسته روی زیربغل بیمار استفاده می شود تا نواحی تعریق مشخص شوند. پس از آن، یک سری تزریق کوچک به پوست انجام خواهد شد؛ سوزن ها بسیار ظریف هستند و مقدار تزریق هر بار کم و ناچیز است. ممکن است کمی احساس سوزن سوزن شدن وجود داشته باشد اما کل این روند تقریبا بیست دقیقه طول می کشد که چندان هم آزاردهنده نیست.
عوارض جانبی احتمالی بوتاکس چیست؟
شایع ترین عوارض جانبی بوتاکس عبارتند از:
- تعریق در نواحی غیر از زیربغل
- تورم
- احساس سوزن سوزن شدن و درد در محل تزریق
- سردرد
- گرگرفتگی.
علائم کمتر شایع بوتاکس نیز عبارتند از:
- حالت تهوع
- خارش
- درد و ضعف عضلانی موقت
- سفتی مفاصل.
علت عرق کردن بسیار زیاد در این نواحی چیست؟
هنگامی که دمای بدن افزایش می یابد، سیستم عصبی به طور طبیعی غدد عرق را فعال می کند که غدد عرق کف دست، پا و زیر بغل نیز از این قاعده پیروی می کنند. لازم به ذکر است که تعریق زمانی رخ می دهد که بدن داغ بوده یا شخص بسیار ناراحت یا استرسی باشد. غدد عرق توسط عصب ها فعال می شوند؛ هنگامی که این اعصاب بدون دلیل خاصی بیش از حد واکنش نشان دهند و دست ها بیش از اندازه عرق کنند، به احتمال زیاد نشانه ی ابتلا به هایپرهیدروزیس است.
علل متعددی برای هایپرهیدروزیس ثانویه شناخته شده است، اما علل هایپرهیدروزیس اولیه همچنان ناشناخته است. پزشکان بر این باورند به این عارضه ممکن است حداقل تا حدی ارثی باشد.
دکتر آرش توفیق، فوق تخصص جراحی عروق از کشور فرانسه