بروز ورید های تیره در عمق پوست نواحی مختلف بدن همچون پا، دست و صورت پدیده ای غیر معمول نیست. همچنین، امکان دارد با گذشت زمان این ورید ها با علائم دیگری از جمله احساس سنگینی، تورم یا درد نیز همراه شود. در حالی که این علائم از نظر زیبایی نامطلوب و ناراحت کننده هستند، امکان دارد بیانگر مشکلات زمینه ای نیازمند به درمان نیز باشند.
ورید های واریسی مخصوصا در میان زنان پدیده ای بسیار رایج بوده و معمولا به صورت متورم، برجسته و به رنگ قرمز یا آبی مایل به بنفش پدیدار می شوند. ورید های عنکبوتی شبکه ای از ورید های قرمز یا آبی رنگ هستند که در سرتاسر صورت یا پا ها در نزدیکی پوست نمایان می شوند.
علت سیاه شدن رگ دست
گاهی اوقات یک رگ دچار تورم، کشیدگی و پیچ خوردگی شده و ظاهری برجسته تر از حالت طبیعی پیدا می کند. عوامل بروز این پدیده متنوع بوده و اغلب از تغییرات روتین روزمره یا دیگر عوامل خوش خیم منشا می گیرند. البته، در برخی موارد رگ های واریسی بیانگر وجود یک مشکل یا بیماری زمینه ای هستند. جز تغییر رنگ علائم دیگر می تواند شامل موارد زیر باشند:
- ظاهر پیچ خورده ورید
- خونریزی وریدی
- تغییر رنگ ورید ها
- سفت شدن ورید ها
- وجود درد در پا ها
- سوزش یا خارش پا ها
- تورم و التهاب پا در اطراف ورید ها
آیا رگ های سیاه یا تیره نشان از بیماری زمینه ای دارند؟
ورید های تیره می توانند علامتی از وجود یک مشکل زمینه ای باشند. با این که در اغلب افراد این موارد بی خطر هستند اما در برخی بیانگر گردش خون ضعیف و خطر بالا تر ابتلا به ورید های واریسی به شمار می روند. 3 عامل زمینه ای خطرناک در ارتباط با رگ های سیاه وجود دارد که در پایین بیان شده اند:
1_ ترومبوز ورید های عمقی
هنگامی است که یک لخته خونی در یکی از ورید های عمقی بدن ایجاد می شود. در این موارد، فرد در ناحیه پا احساس درد و تورم خواهد داشت. علاوه بر این، امکان آزاد شدن لخته در جریان خون و حرکت آن به سمت ریه ها وجود دارد که آمبولی ریوی در نتیجه این پدیده بروز خواهد کرد.
2_ آمبولی ریوی
یک بیماری تهدید کننده حیات است که با درد قفسه سینه و تنگی نفس نمایان می شود. آمبولی ریوی نیازمند درمان پزشکی فوری است.
3_ بیماری شریان های محیطی
یک مشکل رایج در گردش خون است که در آن شریان ها تنگ شده و جریان خون رونده به اندام ها کاهش می یابد. افت جریان خون می تواند عامل بروز علائمی همچون درد پا در هنگام راه رفتن باشد. بیماری شریان های محیطی همچنین می تواند علامت تجمع گسترده رسوبات چربی در شریان ها و کاهش جریان خون رونده به قلب، مغز و پا ها باشد.
چرا خون موجود در رگ ها تیره می شود؟
خون سرشار از اکسیژن به رنگ قرمز بوده و پس از مصرف شدن اکسیژن آن در اندام های بدن به رنگ آبی یا بنفش نمایان می شود. خون مصرف شده به وسیله ورید ها از اندام های بدن به قلب انتقال می یابد.
آیا عدم تعادل هورمونی می تواند عامل ابتلا به واریس باشد؟
تغییرات هورمونی عامل افزایش وزن همچون یائسگی، بارداری یا بلوغ می توانند سبب بروز ورید های تیره و برجسته شوند. در صورت مصرف دارو های ضد بارداری امکان دارد فرد نمایان شدن ورید های جدیدی را تجربه کند. این پدیده به دلیل تغییرات هورمونی است که جریان خون و تعریق را افزایش می دهند.
آیا افزایش سن می تواند علت ابتلا به ورید های تیره باشد؟
همگام با افزایش سن، پوست مقداری از خاصیت ارتجاعی و ضخامت خود را از دست داده و در نتیجه آن ورید ها نمایان تر می شوند. همچنین، کاهش توده عضلانی و چربی در فرایند پیری از دیگر عوامل برجستگی ورید ها به شمار می رود.
بی تحرکی طولانی مدت میتواند یکی از عوامل مهم ابتلا به واریس و نمایان شدن رگ های تیره باشد این وضعیت می تواند سبب تجمع خون در نواحی مبتلا شود، گردش خون را کاهش داده و ورید های عنکبوتی را نمایان سازد.
تاثیر مصرف الکل و دخانیات بر رگ های واریسی
الکل ورید ها را به طور موقت گشاد کرده و آن ها برجسته تر می کند. عادت به مصرف الکل می تواند گشاد شدن دائمی عروق را در پی داشته باشد. مصرف طولانی مدت تنباکو با غلیظ کردن خون و کاهش اکسیژن موجود در آن سبب بروز مشکلات وریدی می شود.
چه زمانی باید نگران رگ های سیاه روی دست یا پا باشیم؟
در صورتی که ورید های برجسته یا تیره رنگ با علائمی همچون سوزش، خارش یا درد همراه شوند، می توانند علامتی از بیماری های عروقی باشند. در صورت ابتلا به این علائم، افراد باید با متخصص عروق مشورت کنید. بروز ورید های تیره در ناحیه قفسه سینه معمولا بی خطر است اما در صورت مصرف الکل و سیگار، داشتن شکم بزرگ یا سبک زندگی کم تحرک باید به پزشک خود مراجعه کرد.
تورم، پیچ خوردگی و آبی رنگ شدن ورید های تیره می تواند بیانگر واریسی شدن آن ها باشد. بروز ورید های واریسی همواره جای نگرانی نداشته اما جهت رد احتمال هر گونه مشکلات وریدی باید به معاینه پزشک برسند. در صورت احساس گرما در هنگام لمس یا خونریزی ورید ها باید فورا به پزشک خود مراجعه کرد.
عوارض درمان نکردن ورید های واریسی
ورید های تیره با اختلال در جریان مناسب خون سبب ایجاد برخی عوارض می شوند. با این که اغلب افراد مشکلات مرتبط با ورید های واریسی را تجربه نمی کنند اما در صورت عدم درمان، امکان بروز موارد زیر وجود دارد:
1_ ایجاد زخم
خطر ابتلا به زخم های وریدی در مبتلایان به ورید های واریسی بیشتر است.
2_ خونریزی
در صورتی که ورید به سطح پوست نزدیک تر باشد، برش یا له شدگی پوست می تواند منجر به خونریزی شود. در این مواقع باید جهت کاهش شدت خونریزی، پای خود را در سطحی بالا تر از بدن نگه داشت. در صورت تداوم خونریزی باید با پزشک خود تماس گرفت.
3_ لخته های خونی
در برخی موارد، لخته های خونی در ورید های نزدیک به سطح پوست ایجاد شده و التهاب وریدی (ترومبوفلبیت) ایجاد می شود.
چگونه باید از بروز رگ های تیره واریسی جلوگیری کرد؟
متاسفانه، هیچ راهی برای پیشگیری از تشکیل این ورید ها وجود ندارد. با این حال، با انجام اقداماتی همچون موارد زیر می توان از بد تر شدن آن ها پیشگیری کرد:
- تحرک داشته باشید.
- پا های خود را در سطحی بالا تر از بدن نگه دارید.
- شلوار یا جوراب های فشاری بپوشید.
- ورزش را در برنامه روزانه خود قرار دهید.
- مصرف سدیم و پتاسیم را به ترتیب کاهش و افزایش دهید.
درمان سیاه شدن رگ های واریسی
گزینه های درمانی متعددی برای برداشت ورید های تیره وجود دارد که از جمله آن ها می توان موارد زیر را نام برد:
- درمان واریس پا با لیزر
- درمان واریس پا لیزر RF
- فلبکتومی به همراه بی حسی موضعی
- برش جراحی
- اسکلروتراپی
به قلم دکتر آرش توفیق جراح و متخصص عروق در تهران
