آیا احساس وجوده غده در گلو شما را نگران کرده، اگر در کنار آن احساس گلودرد، سردرد و خستگی را تجربه میکنید. احتمالاً به غدد لنفاوی متورم مبتلا شده باشید که التهاب غدد لنفاوی نیز نامیده می شود. به طور معمول، اگر غددلنفاوی متورم شده باشند، نشانه ی این است که بدن در حال مبارزه با عفونت یا نوعی بیماری است و یا نشان دهنده ی چیز جدی تری مانند سرطان می باشد.
نقش غدد لنفاوی در بدن
غدد لنفاوی، توده های کوچک لوبیا شکلی هستند که اجزای بافتی یک سیستم لنفاوی بزرگ محسوب می شوند و به بدن کمک می کنند با عفونت ها و بیماری های دیگر مقابله کنند. زمانی که مایع لنفاوی درون بدن حرکت می کند، لنفوسیت ها (سلول های ایمنی) در غدد لنفاوی، ویروس ها، باکتری ها و دیگر مواد مضر را به دام می اندازند و آنها را از بین می برند. این کار از انتشار بیشتر این عوامل بیماری زا جلوگیری می کند.
غدد لنفاوی در کجای بدن قرار دارند؟
بدون شک، شما از وجود غدد لنفاوی در گردن خود آگاه هستید. گرچه، صدها غدد لنفاوی دیگر در سراسر بدن وجود دارد. لوزه ها نیز در دسته ی بافت های لنفاوی قرار می گیرند که گاهی اوقات ممکن است برای مقابله با بیماری هایی مانند التهاب لوزه ها متورم و ملتهب شوند. این شرایط در کودکان شایع تر است، اما بزرگسالان نیز ممکن است با آن مواجه شوند. دیگر نواحی بدن که ممکن است دچار التهاب غدد لنفاوی شوند، عبارتند از:
- پشت گوش ها
- زیر فک
- قسمت پایین پشت سر
- زیر بغل
- کشاله ران
علائم و نشانه ها متورم شدن غدد لنفاوی
شما تحت شرایط طبیعی نباید غدد لنفاوی را احساس کنید. قطر غدد لنفاوی در حالت طبیعی حدوداً نیم اینچ می باشد. گرچه، زمانی که کودک شما با یک بیماری مقابله می کند، این غده ها ممکن است ملتهب شوند و اندازه ی آنها دو یا سه برابر شود. غدد لنفاوی در این مرحله به راحتی احساس می شوند. دیگر علائم و نشانه های غدد لنفاوی ملتهب عبارتند از:
- درد یا حساسیت به هنگام فشار دادن
- گلو درد، تب یا زخم در دهان
- گرما، قرمزی و پوست متورم روی غده
- غددی که برآمده احساس می شوند.
علت التهاب غدد لنفاوی چه چیزهایی می تواند باشد؟
غدد ملتهب نرم، حساس و متحرک، معمولاً نشانه ای از التهاب یا عفونت هستند. غدد لنفاوی بدون درد که به هنگام لمس کردن سفت و در برابر حرکت مقاوم هستند، باید توسط یک متخصص سر و گردن معاینه شوند، چرا که ممکن است علائم هشداردهنده ی شرایط جدی تری باشند. شایع ترین علل غدد لنفاوی ملتهب عبارتند از:
- عفونت های باکتریایی از جمله گلودرد استرپتوکوکی
- عفون دندان یا زخم های گلو
- عفونت های ویروسی از جمله مونونوکلئوز عفونی که تب غده نیز نامیده می شود.
- عفونت های پوستی
- عفونت گوش
- بیماری های مقاربتی
- سرطان هایی مانند بیماری هوچکین، لنفوم غیرهوچکین، لوسمی و سرطان سینه.
- شرایط نقص ایمنی مانند آرتریت روماتوئید (RA)، لوپوس و ایدز
- عوارض جانبی احتمالی ناشی از واکسن ها یا دیگر انواع داروها
درمان غدد لنفاوی متورم در گردن
غدد لنفاوی پس از درمان شدن بیماری باید به حالت طبیعی برگردند. درمان غدد لنفاوی ملتهب معمولاً بستگی به علت آن دارد. درمان های خانگی زیر می توانند برای کاهش درد و ناراحتی مفید باشند:
- مسکن های بدون نسخه: تایلانول (استامینوفن) و داروهای ضدالتهابی مانند ادویل (ایبوپروفن)، تورم و التهاب را کاهش می دهند. با این حال، هیچ گاه به کودک آسپرین ندهید، زیرا احتمال خطر وقوع سندرم ری وجود دارد.
- کمپرس مرطوب و گرم را روی نواحی مبتلا قرار دهید تا التهاب را تسکین دهید.
- استراحت کافی به بدن کمک می کند تا پس از بیماری بهبود پیدا کند.
چه زمانی باید برای وجود غده در گلو به پزشک مراجعه کرد؟
علائم و نشانه هایی وجود دارد که غدد ملتهب نیاز به درمان پزشکی دارند. در صورتی که غدد لنفاوی با علائم زیر همراه باشند، نیاز به درمان بیشتر دارند:
- تب بالا (بیشتر از 104 درجه فارنهایت)
- مشکلات تنفسی
- مشکل بلع
- تعریق شبانه
- کاهش وزن بی دلیل
- پوست قرمز روی غدد لنفاوی ملتهب
- غدد ملتهب بزرگی که بسیار حساس هستند و اندازه ی آنها کاهش پیدا نمی کند.
دکتر آرش توفیق بورد تخصصی جراحی عمومی و جراحی سرطان