تشخیص مراحل اولیه زخم پای دیابتی بسیار حائز اهمیت است زیرا برخی افراد مبتلا به دیابت دچار بی حسی در پاها یا کندی جریان خون می شوند، در نتیجه فرد در صورت بروز تاول، زخم و جراحت نیز توانایی تشخیص آن را ندارد. زخم هایی که فرد متوجه بروزشان نشده و اقداماتی در جهت درمانشان نکرده است، به سرعت می توانند عفونت و عوارضی در بدن فرد ایجاد کنند یا حتی نیاز به جراحی قطع عضو باشد.
در عین حال، راه های زیادی وجود دارد که فرد مبتلا به دیابت با به کارگیری آنها می تواند از بروز عفونت و زخم در پای خود جلوگیری کند.
زخم پای دیابتی چیست؟
افراد مبتلا به دیابت، اغلب اوقات دچار مشکلاتی در پاهایشان می شوند. بروز زخم ها، بدشکلی ها و عفونت ها در پاهای دیابتی، بیشتر است. زخم یا تاول پای دیابتی در صورت عدم اقدام به درمان زودهنگام، به سرعت، عفونی می شود. گاهی اوقات، جراح برای پیشگیری از انتشار عفونت در بدن، ناچار به قطع (بریدن) یک انگشت پا، پا یا قسمتی از ساق پا می شود.
پای دیابتی در چه افرادی ممکن است مشکل ساز شود؟
بروز زخم در پای افراد مبتلا به دیابت، شایع است، خصوصاً در افرادی که:
- دچار آسیب عصبی یا کندی جریان خون در پا هستند
- کنترل قند خون در طولانی مدت، برایشان مشکل بوده است
- دفعات زیادی با بحران هایپرگلایسمی(ازدیاد قند خون) مواجه شده اند
- وزن بالایی دارند
- مدت زمان زیادی، مبتلا به دیابت بوده اند
- فشار خون یا سطح کلسترول خونشان بالا بوده است
میزان شیوع زخم پای دیابتی
15 درصد احتمال دارد که افراد مبتلا به دیابت در طول عمرشان، دچار عارضه ی پای دیابتی شوند.
علت بروز پای دیابتی چیست؟
نوروپاتی دیابتی، نوعی آسیب عصبی است که قند خون بالا در طولانی مدت می تواند موجب بروز آن در کل بدن یا فقط در پاها و ساق پاها شود. البته اغلب در پاها و ساق پاها رخ می دهد. این بیماری می تواند موجب از دست رفتن احساس لامسه در پاها و ساق پا شود.
احتمال بروز بیماری سرخرگ محیطی (PAD) در افراد مبتلا به دیابت، بسیار بیشتر است. عروق بدن در این بیماری، تنگ یا مسدود می شوند و در شرایط کاهش جریان (گردش) خون، بهبود زخم یا عفونت در پای دیابتی با مشکل مواجه می شود.
علائم نوروپاتی دیابتی چیست؟
- تیرگی پوست در ناحیه درگیر
- تقلیل احساس سرما یا گرما
- بی مویی در ناحیه
- بی حسی
- درد
- حس خارش
🔔اگر زخم پای دیابتی در اثر نوروپاتی دیابتی ایجاد شود، ممکن است نشانه های زیر را مشاهده کنید:
- هر گونه تغییر مانند جراحت، تاول، پینه یا زخم بر روی پوست یا انگشتان پا
- ترشح مایع یا چرک
- بوی بد
- درد
- قرمزی
- تغییر رنگ پوست
- تورم
تشخیص زخم پای دیابتی در مراحل اولیه
پزشک از راه های زیر، عارضه پای دیابتی را در فرد تشخیص می دهد:
- در مورد علائمی که دارید و وضعیت قند خونتان از شما سؤال می کند،
- انگشتان پا، پا و ساق پایتان را معاینه می کند،
- انگشتان پا، پا و ساق پایتان را برای یافتن هر گونه بی حسی، با ابزارهای مختلف لمس می کند.
پزشک ممکن است، در صورت وجود زخم دیابتی یا تاول، اقدامات زیر را انجام دهد:- معاینه آن برای یافتن هرگونه علائم عفونت، مانند قرمزی، تورم، گرمی، تغییر رنگ یا ترشح
- تجویز آزمایش هایی مانند اشعه ایکس یا ام آر آی به منظور عکس برداری عمقی تر از پوست
- نمونه برداری از پوست یا ترشحات و آزمایش آن برای وجود عفونت
عکس زخم پای دیابتی
درمان زخم پای دیابتی
این اقدامات درمانی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- زخم را تمیز می کند
- هرگونه مایع یا ترشح زخم را خشک می کند
- بافت مرده یا عفونی(دبریدمان) را بر می دارد.
- یک سری بانداژهای خاص و پماد روی زخم قرار می دهد که مایع اضافی را جذب و از زخم مراقبت و به بهبود آن کمک می کنند.
- ویلچر یا عصای زیربغل، تجویز می کنند، تا وزن وارده به پای عفونی را کاهش دهند(برداشت بار)
- آنتی بیوتیک های خوراکی یا تزریقی برای کنترل و از بین بردن عفونت، تجویز می کند.
جلوگیری از ایجاد زخم پای دیابتی
برای جلوگیری از بروز هایپر گلایسمی و نوروپاتی دیابتی، باید قند خونتان را به طور دقیقی کنترل کنید. هم چنین با انجام اقدامات زیر می توانید از خطر ایجاد مشکلات ناشی از پای دیابتی بکاهید:
- روزانه پاهایتان را برای وجود هرگونه تغییر، بررسی کنید. حواستان باشد که بین انگشتانتان را نیز بررسی کنید. می توانید از دیگران کمک بگیرید یا به سادگی از آینه استفاده کنید
- هر باری که به پزشکتان مراجعه می کنید، پاهایتان را بررسی کند
- ناخن های پایتان را به صورت مرتب کوتاه کنید و سوهان بکشید. آن ها را به صورت کامل کوتاه کنید، تا از فرو رفتن ناخن به گوشت پاهایتان و بروز زخم جلوگیری کنید
- گردش خون را در پاهایتان حفظ کنید. برای مثال، در هنگام نشستن، پاهایتان را بالا نگه دارید و انگشتان را تکان دهید. فعالیت داشته باشید، اما فعالیت هایی را مانند پیاده روی یا شنا انتخاب کنید که فشار زیادی به پاهایتان را وارد نکند.
- آرد ذرت یا پودر تالک را بین انگشتان پاهایتان بزنید تا از افزایش رطوبت در آن ناحیه جلوگیری کنید
- در صورت وجود هر گونه میخچه یا پینه، سطحشان را صاف کنید
- همواره در طول روز، جوراب و کفش (یا صندل) به پا داشته باشید. جورابتان نباید تنگ باشد و هم چنین کفش هایتان باید اندازه پایتان باشد. برخی از افراد مبتلا به دیابت، کفش های طبی می پوشند یا پدهای کفش طبی را در کفش خود قرار می دهند، تا از بروز زخم یا جراحت پیشگیری کنند
- هر روز با آب گرم، نه داغ، پاهایتان را بشویید. بعد از آن، به طور کامل پاهایتان، مخصوصاً بین انگشتانتان، را خشک کنید. سپس به نوک و انتها، اما نه بین انگشتانتان، لوسیون بمالید.
- بریدن پینه ها و میخچه ها یا زدن ماده ی شیمیایی به آن ها
- سیگار کشیدن
- خیساندن پا در آب
- با پای برهنه راه رفتن
- پوشیدن جوراب ها یا کفش های تنگ
چه موقع باید برای زخم دیابتی به پزشک مراجعه کنم؟
اگر مبتلا به دیابت هستید، موارد زیر را سریعاً در صورت مشاهده به پزشک خود اطلاع دهید:
- هر گونه تغییر در شکل پا
- هر گونه تغییر در ساختار پوست روی پا، مانند زخم، قرمزی یا تیرگی، گرمی یا بوی بد
- از دست رفتن موی انگشتان پا، پا یا ساق پا
- از دست رفتن حس انگشتان، پاها یا ساق پاها
- درد، خارش، سوزش یا گرفتگی عضلات پا یا ساق پا
- عریض و زرد شدن انگشتان پا
صفر
سه شنبه ۱۸ آبان ۰( 3 سال پیش)
تعداد بازدید: 284
مشاهده پرسش
