گره تیروئید یک زائده از بافت تیروئید یا یک کیست پر از مایع است که باعث ایجاد یک برآمدگی در غده ی تیروئید می شود. گره تیروئید یک مشکل بسیار رایج بوده و با افزایش سن، خطر تشکیل آن در بدن بالاتر می رود. این مشکل معمولاً علائمی ندارد، اما اگر گره به اندازه ی کافی بزرگ باشد، می تواند سبب درد، گرفتگی صدا، یا تنگی مسیر تنفس یا بلعیدن شود.
از آنجایی که گره تیروئید ممکن است سرطانی باشد، پزشکان معمولاً این مشکل را جدی می گیرند. در 8% مردان و 4% زنان مبتلا به گره تیروئید، سرطان تیروئید تشخیص داده می شود. بنابراین، می توان گفت که حدود 90% موارد گره تیروئید خوش خیم (غیر سرطانی) می باشد.
در بیشتر موارد گره تیروئید خوش خیم می باشد و علت شکل گیری گره مشخص نیست؛ اما معمولاً این مشکل در اعضای یک خانواده دیده می شود. به طور گسترده، کمبود ید در رژیم غذایی یکی از رایج ترین دلایل تشکیل گره تیروئید می باشد.
گره تیروئید چگونه تشخیص داده می شود؟
معمولاً گره تیروئید در حین معاینات ساده ی پزشکی به طور تصادفی تشخیص داده می شود. همچنین در برخی از موارد، گره تیروئید طی عکس برداری اشعه ایکس از گردن مشاهده می شود. در صورت تشخیص گره تیروئید، پزشک به کمک یک آزمایش خون سلامت غده ی تیروئید شما را بررسی می کند. گاها ممکن است گره تیروئید سبب پرکاری تیروئید (ترشح بیش از حد هورمون تیروئید) یا کم کاری تیروئید (ترشح ناکافی هورمون تیروئید) شود.
البته، آزمایش خون برای تشخیص سرطانی بودن گره تیروئید شما کافی نیست. پزشک ممکن است برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد گره تیروئید، یک یا چند آزمایش زیر را برای شما تجویز کند:
1- بیوپسی (نمونه برداری) با سوزن ظریف
در این آزمایش با استفاده از یک سوزن نازک، یک نمونه از سلول ها یا مایع درون گره تیروئید برداشته می شود. معمولاً این آزمایش زمانی تجویز می شود که گره تیروئید شما اندازه ای بیش از 5/1 سانتی متر داشته یا طی آزمایش اولتراسوند (فراصوت) نشانه های نگران کننده ای از خود نشان داده باشد. این آزمایش برای تشخیص سرطان یا گره های مشکوک کاربرد دارد. آزمایش بیوپسی آسپیراسیون با سوزن ظریف معمولاً در مطب پزشک و تحت هدایت اولتراسوند انجام می شود.
2- آزمایش اولتراسوند تیروئید
این آزمایش برای عکس برداری دقیق از تیروئید شما و مشاهده ی نوع گره تیروئید (جامد، یا پر شده از مایع (کیست)) تجویز می شود. با وجود اینکه این آزمایش برای تشخیص سرطانی بودن گره تیروئید کاربرد ندارد، اما در آزمایش بیوپسی که در مورد قبل ذکر شد، برای هدایت سوزن از اولتراسوند استفاده می شود. به این عمل «بیوپسی آسپیراسیون با سوزن ظریف هدایت شده توسط اولتراسوند» گفته می شود. اولتراسوند تیروئید برای درک کامل شاخصه های گره تیروئید مثل جنس آن (جامد یا کیست) کاربرد دارد. همچنین، این آزمایش جزئیاتی درباره ی اندازه و محل گره تیروئید در اختیار پزشک قرار می دهد.
3- اسکن تیروئید
در این آزمایش پزشک با استفاده از مقدار کمی ید رادیواکتیو و یک دوربین ویژه عمل عکس برداری از تیروئید را انجام داده، تا کم کاری یا پرکاری تیروئید مشخص شود. معمولاً این آزمایش زمانی انجام می شود که آزمایش خون شما مشکلات پرکاری یا کم کاری تیروئید، یا میزان نامتعادل هورمون تیروئید را نشان داده باشد.
درمان گره تیروئید
درمان گره تیروئید به نوع آن بستگی دارد. اگر بیوپسی مواردی مثل سرطان یا سلول های مشکوک را نشان داده باشد، پزشک متخصص معمولاً پیشنهاد می دهد با عمل جراحی غده ی تیروئید برداشته شود. پس از جراحی، تراپی رادیواکتیو با ید می تواند برای از بین بردن سلول های باقی مانده از تیروئید به کار گرفته شود.
ممکن است پزشک برای برخی از گره های تیروئید خوش خیم (در صورتی که بیش از اندازه بزرگ بوده و در تنفس یا بلعیدن شما مشکل ایجاد کرده باشند) جراحی را تجویز کند. اکثر گره های تیروئید خوش خیم نیازی به جراحی ندارند. گره های تیروئید بیش فعال معمولاً هیچ گاه سرطانی نمی شوند؛ اما ممکن است سبب پرکاری تیروئید، و در نتیجه، مشکلات سلامتی دیگر شوند. این گره ها را می توان با استفاده از جراحی برداشت، یا توسط ید رادیواکتیو تحت درمان قرار داد.
در صورتی که پزشک برای شما جراحی را تجویز نکند، باید به طور منظم هر 6 یا 12 ماه گره تیروئید شما معاینه شود. این معاینات آتی می تواند شامل معاینه ی جسمانی، اولتراسوند تیروئید یا هر دوی این موارد شود. در صورتی که اندازه ی گره تیروئید در حال افزایش باشد، ممکن است نیاز به تکرار بیوپسی سوزن ظریف داشته باشید.
اگر حس می کنید مبتلا به گره تیروئید هستید، بهترین راه چیست؟
اگر شما احساس می کنید به گره تیروئید دچار شده اید، به پزشک مراجعه کنید تا از تشخیص مطمان شده و بهترین درمان جهت جلوگیری از عوارض بیشتر بر بدن جلوگیری کنید. پزشک ممکن است شما را به متخصص جراحی عمومی جهت درمان مناسب ارجاع دهد. در مرحله ی بعد باید درمان های تجویز شده را انجام داده و در صورت نیاز برای معاینات بعدی به پزشک مراجعه کنید.
