متخصصان علم پزشكی توانسته اند در دهه های اخير به مدد پيشرفت های علمی و تكنولوژيك، با غلبه بر عوارض جراحی و كنترل شرايط، جراحی را به يك درمان رايج تبديل كنند. مجموعه اين تحولات در جراحی به كاهش درد و ناراحتی بيماران، كنترل عوارض عمل جراحی و تسهيل انجام جراحی منتهی شده است. سير تكاملی و تحولات ايجاد شده در اين حيطه، در دهه های اخير از جراحی باز به جراحی آندوسكوپيك يا جراحی با حداقل تهاجم Minimally Invasive Surgery) MIS) رسيده است كه در آن با ايجاد چند برش كوچك بر روی بدن بيمار و از طريق كنترل ويدئويی، جراح می تواند اعمال جراحی را انجام دهد که در روشهای معمول نياز به برش های بيشتر داشته و در نتيجه با عوارض بيشتری همراه است.
مشکلات جراحی دیجیتال
بديهی است اين روش علی رغم مزيت ها، مشكلاتی نيز دارد كه تعدادی از آنها شامل عدم انطباق کامل چشم و دست جراح، ديد غير مستقيم و دو بعدي، درجه آزادی محدود ابزارها و خستگی جراح می باشند. مضافا آنکه اجرای اين روش مستلزم تبحر و آموزش كامل استفاده کننده است. مجموعه اين عوامل استفاده گسترده از MIS را محدود كرده است.
برای برطرف كردن اينگونه مشكلات، روش جراحی رباتيك Robotic surgery ابداع شده است. اين روش نيز مانند MIS یا جراحی کم تهاجمی، از طريق ايجاد چند برش کوچك صورت می گيرد كه در آن جراح قادر است بدون حضور بر بالين بيمار و از راه دور ضمن دارا بودن ديد سه بعدی با كنترل بازوهای ربات كه دارای دامنه حركتی شبيه دست و مچ دست انسان هستند و در اطراف تخت جراحی قرار می گيرند، عمل جراحی را انجام دهد.
با وجود مزايای بسياری كه برای اين روش ذكر می شود، هزينه بالای استفاده آن از موانعی است كه كاربرد آن را محدود كرده است. البته اين اميدواری وجود دارد که با توسعه قابليت های اين روش جراحی و استفاده از آن در مواردی كه اختصاصا از انجام آن سود می برند، شاهد كاهش هزينه تمام شده و استفاده وسيع از اين روش باشيم.
هوش انسان، محدود کننده جراحی رباتیک
یک باور رایج وجود دارد که هوش مصنوعی تمام فرآیند جراحی را به صورت رباتیک انجام خواهد داد. شاید این تصور از سکانسی از فیلم جنگ ستارگان 3 به وجود آمده باشد که ربات‌ها اتوماتیک وار اسکای واکر آناکین را شدیداً سوزانده و قطع کردند. این ماشین ها در واقع یک جراحی حیاتی بر روی آناکین انجام دادند.
کاربرد جراحی دیجیتال در ایران
معروف ترين رباط جراحی دنيا بنام دواينچی در خال حاضر تحول و پيشرفت شايانی كرده و امكان انجام انواع جراحی های قلب و عروق و مفز و اعصاب و گوارش توسط ان وجود دارد. در كشور ما اخيرا رباط های جراحی طراحی و ساخته شده اند كه آن هم در حد خود قابل تحسين می باشد. مجموعه ای از طراحی های سه بعدی موضع عمل و ساخت پروتز های مورد نياز بيمار با پرينتر های سه بعدی و جراحی رباتيك عرصه نوينی بنام جراحی ديجيتال Digital surgery center ايجاد كرده كه در درمان موارد مشكل و پيچيده بسيار كمك كننده می باشد.
هوش مصنوعی، دستیار جراحان و پزشکان
فناوری های مبتنی بر هوش مصنوعی در زمینه پزشکی و انجام اعمال جراحی روش های غیرمتعارف و حتی پیش بینی بحران های بهداشت عمومی، می‌تواند جایگزینی در تمام زمینه‌های بهداشت و سلامتی باشد.
به طور خاص، عامل انسانی فاکتور بسیار مهم و مرتبطی است و در هوش مصنوعی در نظر گرفته نشده است، از این رو جایگزینی تمام و کمال هوش مصنوعی در تمام ابعاد ممکن است امکان پذیر نباشد.
هوش مصنوعی با ویژگی هایی خود، سرمایه های فراوانی را جذب کرده و تحقیقات علوم زیستی را افزایش داده است. این ویژگی ها از پیش بینی طغیان بیماری ها تا کمک به کشف دارو های جدید را شامل می شوند. با این حال، هوش مصنوعی در سلامت یک زمینه نسبتا جدید بوده و توانایی های این فناوری به طور کامل مشخص نیست.
عدم شناخت شفاف توانایی های هوش مصنوعی اغلب در اثر بزرگنمایی های اغراق آمیز و فراوان در شبکه های اجتماعی و همچنین آگاهی اندک افراد نسبت به این فناوری به وجود آمده است. داشتن یک دیدگاه روشن از مسیر فناوری های هوش مصنوعی در زمینه سلامت و درمان می تواند برای متخصصان پزشکی و بیماران کاربردی باشد. الگوریتم های هوشمند هوش مصنوعی می توانند با سرعتی بیش از توان انسان حجم زیادی از داده ها را بررسی کرده و الگو هایی را بین آن ها تشخیص دهند.
بسیاری از این احتمالاتی هنوز آزمایشی بوده و یا در مقیاس کوچک انجام شده اند. اصلاح این توانایی ها و به کارگیری آن ها بر روی موارد بیشتر نیازمند گذر زمان است.
یافتن ارتباطات جدید بین عوامل خطر و بیماری ها
الگوریتم های مبتنی بر هوش مصنوعی با داشتن قابلیت تحلیل اطلاعات، شناخت الگو ها و شناسایی روند ها می توانند باعث شگفتی انسان ها در زمینه پیشرفت های پزشکی و درمانی شوند. برای مثال، محققان گوگل تصاویری از شبکیه چشم را به هوش مصنوعی دادند تا خطرات بلند مدت سلامت شبکیه را شناسایی کند. پس از ارائه اطلاعات کافی، هوش مصنوعی توانست علائم خطرات قلبی عروقی را در تصاویر شبکیه چشم تشخیص دهد.
در یک مورد دیگر، محققان دانشگاه کارولینا از طریق اسکن های مغزی الگو های متابولیک مرتبط با بیماری آلزایمر را به یک الگوریتم هوش مصنوعی آموزش دادند. در آزمایش های بعد، هوش مصنوعی توانست بیماری فرد را 6 سال پیش از تشخیص نهایی با حساسیت 100 درصد شناسایی کند. در چندین مورد این چنینی دیگر هوش مصنوعی ارتباطات غیر معمول دیگری را در زمینه پزشکی شناسایی کرده که با پیشرفت فناوری و افزایش تعداد آزمایش ها این یافته ها بیشتر نیز خواهند شد.
فوق تخصص جراحی عروق
حسین
یکشنبه ۳۱ مرداد ۰( 3 سال پیش)
تعداد بازدید: 225
مشاهده پرسش
