جراحی اندوواسکولار فرایندی نوآورانه برای درمان مشکلات عروق و رگ های بدن می باشد که کمترین میزان آسیب را به بدن فرد وارد می کند. امروزه برای درمان آنوریسم آئورت شكمی از روش اندوواسكولار استفاده ميشود.
واسکولار چیست؟
واسکولار به معنای عروق می باشد. کار جراح واسکولار در واقع جراحی عروق است. بیماری واسکولار شامل شرایطی است که بر سیستم گردش خون شما اثر می گذارد.
بیماری واسکولار می تواند شریان ها ، رگ ها و رگ های لنفاوی شما گرفته تا اختلالات خونی که بر گردش خون تأثیر می گذارد ، متغیر است.
جراحی اندوواسکولار چیست ؟
در عمل اندوواسکولار، دو شكاف كوچك در كشاله ران ایجاد می شود تا به رگ های خونی فرد دسترسی پیدا کنند. سپس از طریق کتتر (یک لوله انعطافپذیر باریک و بلند) یک عدد استنت گرافت ( یك رگ مصنوعی ظریف كه بر روی یك استنت يا فنر كشیده شده) وارد سرخرگ ها می کنند و آن را به سمت آئورت می فرستند.
وقتی لوله در آئورت قرار گرفت، استنت گرافت باز می شود و ناحیه آنوریسم رگ را می بندد تا خون به داخل آن جریان پیدا نکند. این استنت گرافت برای همیشه داخل آئورت باقی می ماند.
در گذشته، این بیماری با عمل جراحی باز درمان می شد. این جراحی از طریق شکم انجام می شد و علاوه بر آن دوره ریکاوری خیلی طولانی هم داشت. بیماران معمولا باید بین 7 تا 10 روز بعد از این جراحی در بیمارستان می مانند و در خانه هم سه ماه استراحت می کردند تا به طور کامل بهبود یابند.
مزیت اندوواسکولار
جراحی اندوواسکولار جایگزینی برای عمل جراحی باز به حساب می آید که مزیتهای خیلی زیادی در مقایسه با آن دارد. از جمله این مزیت ها می تواند به کوتاه تر بودن دوره ریکاوری، سختی کمتر، استفاده از بیحسی موضعی به جای بیهوشی کامل، بریدگیهای کوچک تر، فشار کمتر روی قلب و خطرات کمتر برای بیمارانی که دچار عارضههای دیگر هستند اشاره کرد. برای کسانی که به جراحی احتیاج دارند ولی به دلیل بیماریهای دیگر جراحی برایشان خیلی پرخطر است، این روش گزینه خوبی به حساب می آید.
اندوواسکولار پیشرفته
در بعضی موارد، انجام فرایند استاندارد اندوواسکولار برای بیماران ممکن نیست. گاهی اوقات آنوریسم (برآمدگی رگ) بیش از حد به انشعابات حیاتی آئورت نزدیک است یا اینکه سرخرگ ها بیش از حد باریک یا پیچیده هستند و نمی توانند کتتر را از خودشان عبور دهند. در این مورد بیمار سه گزینه انتخابی دارد: یکی اینکه هیچ درمانی صورت ندهد، دوم اینکه عمل جراحی باز انجام دهد و سوم اینکه ترمیم اندوواسکولار پیشرفته را انتخاب کند.
جراحان آندوواسکولار برای شرایط پیچیده از روشهای پیشرفتهتری استفاده می کنند. از این تکنیکهای پیشرفته می توان برای آنوریسم آئورت شکمی یا AAA (که شامل سرخرگهای اندامهای شکمی می شوند) و همچنین آنوریسم قوس آئورت (که شامل سرخرگهای حیاتی مغز می شود) هم استفاده کرد.
آماده شدن برای عمل اندوواسکولار
قبل از جراحی اندوواسکولار باید به پزشک مراجعه کنید تا او شما را معاینه کرده و سوابق پزشکیتان را بررسی کند. همچنین پزشک ممکن است آزمایشهایی از جمله تست فشار و الکتروکاردیوگرافی (ECG که فعالیت الکتریکی قلب را ضبط می کند) از شما بگیرد تا میزان سلامت قلبتان را تشخیص دهد.
به علاوه، پزشک برای اینکه مطمئن شود آنوریسم (برآمدگی رگ) با جراحی اندوواسکولار درمان می شود، آزمایشهایی مانند سیتی اسکن و آنژیوگرافی برای شما می نویسد تا بتواند رگهای خونی و آئورت شما را مشاهده کند. این تست ها همچنین به پزشک کمک می کنند تا اندازه رگ پیوندیتان را انتخاب کند.
در این زمان، دکتر درمورد جراحی اندوواسکولار با شما صحبت می کند و به سوالاتتان جواب می دهد.
انجام اندوواسکولار
قبل از اینکه جراحی آغاز شود، یک آرامشبخش یا بیحسی موضعی برای بیمار تجویز می شود تا ناحیهای که در آن جراحی صورت می گیرد حس نداشته باشد و بیمار در حین عمل آرام باشد. همچنین ممکن است پزشک بیهوشی عمومی برای او تجویز کند تا خیلی راحت تا انتهای جراحی بیهوش باشد.
محلی که کتتر وارد رگ می شود باید از قبل تمیز و شیو شود تا از هر گونه عفونت در آن ناحیه جلوگیری شود. دکتر در این زمان بریدگی در کنار ران پای بیمار و نزدیک به خط ران ایجاد می کند تا به رگهای خونی دسترسی پیدا کند. سپس سیمی را وارد بریدگی می کند و از طریق رگ خونی آن را به ناحیه آنوریسم داخل قلب می رساند.
پزشک برای اینکه بتواند محل دقیق آنوریسم را تشخیص دهد از قلب بیمار عکس می گیرد. در این زمان، او یک عدد کتتر همراه با سیم وارد رگ می کند. کتتر برای حمل رگ پیوندی استفاده می شود و آن را از طریق رگهای خونی به آئورت و بالای آنوریسم می رساند. وقتی کتتر به محل موردنظر رسید، رگ پیوندی از کتتر آزاد شده و باز می شود تا از جریان خون به سمت آنوریسم جلوگیری کند و به مروز زمان برآمدگی آن را از بین ببرد.
قبل از اینکه فرایند تمام شود، دوباره از قلب عکسبرداری می شود تا مطمئن شوند که خون از طریق رگ پیوندی به آئورت جریان می یابد و از ناحیه آنوریسم عبور نمی کند. بعد از اتمام فرایند بریدگیهای کنار ران را با بخیه می دوزند.
درمان انواع بیماری های عروق وریدی
بیماری های عروق وریدی در اثر گرفتگی وریدهای بدن یا تغییر شکل و پارگی و آسیب به آنها ایجاد می شود. وریدها، رگهایی با دیوارههای
ریکاوری بعد از عمل چقدر طول میکشد؟
بعد از جراحی، تیم متخصصان با دقت شما را تحت نظر و مراقبت قرار می دهند. بیشتر بیماران بعد از این جراحی بین دو تا سه روز در بیمارستان می مانند. اولین روز بعد از جراحی بیمار می تواند راه برود و غذا بخورد ولی بیشتر بیماران به مدت یک هفته بعد از عمل انرژی و اشتهای چندانی خواهند داشت.
وقتی از بیمارستان مرخص شوید، می تواید با پارچهای تر بدنتان را مرطوب کنید ولی تا زمانی که زخم روی ران کاملا التیام نیافته نباید اجازه دهید آب به آن ناحیه برسد. بیشتر بیماران در عرض چهار تا شش هفته بعد از جراحی می توانند به زندگی روزمرهشان برگردند و فعالیتهای قبلیشان را از سر گیرند.
مراقبت های بعد از عمل اندوواسکولار
بین یک تا دو هفته بعد از جراحی بیمار باید با پزشک ملاقات داشته باشد تا روند ریکاوری او را بررسی کند. شش ماه بعد از جراحی، بیمار دوباره از آن ناحیه عکسبرداری می کند تا مطمئن شود که پیوند رگ به درستی کار خود را انجام می دهد. بعد از گذشت یک سال، باید هر سال به این عکسبرداری ادامه دهید و از عملکرد صحیح پیوند رگ مطمئن شوید.
درست مانند هر فرایند پزشکی دیگری، عمل اندوواسکولار هم ممکن است عوارض احتمالی داشته باشد که در ادامه به برخی از آن ها اشاره می کنیم:
- انسداد جریان خون از طریق رگ پیوندی
- تب و افزایش سریع سلولهای خون درست بعد از عمل
- پاره شدن رگ پیوندی
- عفونت
- نفوذ خون از اطراف رگ پیوندی
- تکان خوردن رگ پیوندی و بیرون آمدن آن از محل مورد نظر
از جمله عوارض نادر و در عین حال جدی دیگر می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- انسداد جریان خون به شکم یا قسمت پایینی بدن
- پارگی سرخرگ
- تاخیر در جداشدن آنوریسم
- آسیب به کلیه ها
- آسیب نخاعی