آنوریسم آئورت به معنی متورم شدن قسمتی از دیواره رگ اصلی بدن یعنی شریان آئورت می باشد. این بیماری بصورت برجسته شدن و باد کردن رگ بروز می کند. قطر طبیعی آئورت حدود ۱/۵ تا ۲ سانتی متر است و اگر این قطر از ۳سانتی متر بیشتر شود آنوریسم محسوب میشود.
دلیل این بیماری ضعیف شدن دیواره رگ در طول زمان و یا بیماری هایی است که دیواره رگ را ضعیف می کنند. مثل فشار خون بالا یا تصلب شرایین یا بیماریهای بافت همبندی. این تورم به دلیل زیاد بودن فشار خون داخل شریان آئورت بتدریج افزایش می یابد و قطر آنوریسم مرتبا زیاد می شود. در نهایت این رگ متورم مثل بادکنکی که زیاد باد شود ترکیده و باعث خونریزی داخلی شدیدی می شود.
این خونریزی ممکن عواقب مرگباری داشته باشد. عواملی که باعث بیشتر شدن این ترکیدن می شوند کشیدن سیگار و بیماریهای ریوی و سرفه و فشار خون بالا هستند. لذا شناخت این بیماری و درمان به موقع آن از اهمیت بالایی برخوردار است. تشخیص و درمان این بیماری توسط جراح عروق صورت می گیرد.
رگ آئورت به عنوان رگ اصلی بدن از قلب در قفسه سینه شروع میشود و به قسمت پایینی بدن ادامه پیدا کرده و در سطح ناف و در شکم به دو شاخه اصلی برای پاها تقسیم می شود و در طول مسیر خود شاخه های متعدد به همه احشای بدن می دهد. پس رگ آئورت دارای قسمت های مختلفی است که هر کدام از این قسمتها می تواند به بیماری آنوریسم تبدیل شود.
شایعترین محل آئورت که به آنوریسم دچار می شود ناحیه شکمی آن یعنی از زیر شریانهای کلیه به بعد می باشد. هر یک از قسمتهای آئورت که به آنوریسم دچار شود درمان مخصوص به خود را دارد. درمان قدیمی تر و اصلی جراحی است که در طی آن قسمت بیمار رگ را با یک رگ مصنوعی تعویض می کنیم و آنرا درمان می کنیم.
ولی درمانهای جدید تر با تهاجم کمتر و بسیار موثری بوجود آمده که بدون جراحی و از طریق آنژیو گرافی یک فنر پوشیده شده با رگ مصنوعی را در داخل قسمت بیمار رگ باز کرده و باعث درمان آن میشود. به این روشها درمان اندوواسکولار یا داخل عروقی گفته میشود. مثال آن روش EVAR و TEVAR می باشند که در قسمتهای مختلف آئورت کاربرد دارند.
درمان آنوریسم آئورت به روش اندوواسکولار MFM
در بعضی شرایط نمی توان از این روشها و حتی از جراحی برای درمان آنوریسم استفاده کرد. مثلا وقتی قسمتهای بالاتر و شاخه های احشایی آن در داخل آنوریسم گرفتار شده باشند. به این منظور با پیشرفت تکنولوژی روش جدید تری ابداع شده که در بعضی از آنوریسمها که با روشهای قبلی درمان نمی شود کاربرد دارد.
در این روش که MULTILAYER FLOW MODULATOR یا MFM نامیده میشود از نوعی استنت جدید استفاده میشود که در عین پوشش دادن به قسمت بیمار آئورت و آنوریسم خونرسانی به شاخه ها را حفظ نموده و بیماری را درمان می کند.
این روش هم از طریق داخل عروقی یا اندوواسکولار انجام میشود و نیاز به جراحی باز ندارد. برای بررسی اینکه این روش امکان پذیر هست یا نه باید اول یک سی تی آنژیوگرافی از آئورت انجام شود و سی دی آن را در اختیار پزشک قرار داده شود تا از طریق نرم افزار مخصوص، آنالیز شود و امکان انجام این عمل و اندازه و سایز استنتها مشخص شود. معمولا بعد از این عمل، بیمار یک یا دو روز در بیمارستان می ماند و سریعا به زندگی نرمال خود باز می گردد.
دکتر آرش توفیق، فوق تخصص و جراح عروق در تهران
