واریس عمقی زمانی ایجاد می شود که رگ های شما بزرگ، گشاد و پر از خون شده باشند. رگ های واریسی معمولاً برجسته و ملتهب می شوند و به رنگ بنفش مایل به آبی یا قرمز رنگ هستند. این رگ ها اغلب با درد همراه هستند. واریس عمقی، تقریباً 25 درصد از تمام بزرگسالان را درگیر می کند و در زنان شایع تر است. در بیشتر موارد، رگ های واریسی روی پایین پاها ظاهر می شوند.
علت ابتلا به واریس عمقی
واریس زمانی ایجاد می شود که رگ ها به طور صحیح کار نکنند. رگ ها دارای دریچه هایی یک طرفه هستند که از بازگشت خون جلوگیری می کنند. زمانیکه این دریچه ها دچار نقص شوند، خون به جای اینکه به مسیر خود به طرف قلب ادامه دهد، در رگ ها جمع می شود.
سپس این رگ ها بزرگ می شوند. رگ های واریسی اغلب در پاها ایجاد می شوند. زیرا رگ ها در آنجا در دورترین نقطه از قلب قرار دارند و نیروی گرانش، بازگشت خون به طرف بالا را سخت تر می کند. برخی از علل احتمالی رگ های واریسی عبارتند از:
- بارداری
- یائسگی
- سن بالای 50 سال
- ایستادن برای مدت زمان طولانی
- چاقی
- سابقه ی خانوادگی رگ های واریسی
علائم واریس عمقی پا
از اولین علائم می توان، قابل مشاهده بودن آنها و ظاهر شدن رگ های بدشکل معمولاً روی پا را اشاره کرد. شما همچنین ممکن است در اطراف یا روی رگ های بزرگ شده، دچار درد، ورم یا سنگینی شوید. در برخی موارد، شما ممکن است دچار ورم یا تغیر رنگ شوید. در موارد شدیدتر، رگ ها خونریزی شدید پیدا می کنند و زخم های پوستی ایجاد می شوند.
اهمیت تشخیص علت واریسی شدن پاها
پزشک برای تشخیص رگ های واریسی، به احتمال زیاد پاهای شما و رگ های قابل مشاهده را در حین ایستادن یا نشستن معاینه می کند. او ممکن است در مورد هرگونه درد یا علامت دیگر از شما سؤال کند. پزشک ممکن است بخواهد برای بررسی جریان خون شما سونوگرافی انجام دهد. سونوگرافی، یک آزمایش غیرتهاجمی است که از امواج صوتی فرکانس بالا استفاده می کند.
این آزمایش به پزشک اجازه می دهد نحوه جریان خون در رگ های شما را مشاهده کند. بسته به محل رگ های واریسی، پزشک ممکن است برای ارزیابی بیشتر رگ ها، ونوگرافی انجام دهد. در طول این آزمایش ، پزشک یک ماده حاجب را به پاهای شما تزریق می کند، سپس از آن ناحیه اشعه ایکس می گیرد.
ماده حاجب روی اشعه ی ایکس نشان داده می شود و به پزشک نمای بهتری از جریان خون را نشان می دهد. آزمایش هایی مانند سونوگرافی یا ونوگرافی به پزشک این اطمینان را می دهند که اختلالات دیگری مانند یک لخته ی خونی یا انسداد موجب بروز درد و التهاب در رگ های شما نشده اند.
درمان و جلوگیری از بروز واریس عمقی
به طور کلی، پزشک برای درمان رگ های واریسی محتاطانه عمل می کند و به شما توصیه می کند تا در کنار درمان های تهاجمی ، تغییراتی را در سبک زندگی خود ایجاد کنیدتغییراتی مانند:
- خودداری از ایستادن برای مدت زمان طولانی
- از دست دادن وزن یا حفظ یک وزن سالم
- ورزش کردن برای بهبود گردش خون
- استفاده از جوراب های فشاری
🔔 در حال حاضر، انواع زیادی از روش های درمانی کم تهاجمی برای درمان رگ های واریسی وجود دارد. این روش ها عبارتند از:
1_ اسکلوتراپی
اسکلروتراپی با استفاده از تزریق یک محلول یا فوم شیمیایی، رگ بزرگتر را مسدود می کند.
2_میکرواسکلروتراپی
میکرواسکلروتراپی از تزریق یک محلول شیمیایی برای مسدود کردن رگ های کوچکتر استفاده می کند.
3_ درمان واریس با لیزر
لیزر با استفاده از انرژی نور، رگ ها را مسدود می کند.
4_ ابلیشن درمانی درون وریدی
با استفاده از حرارت و امواج رادیوفرکانسی، یک رگ را مسدود می کند.
5_ جراحی رگ اندوسکوپی
از طریق یک برش کوچک، اسکوپ وارد بدن می شود و رگ را مسدود می کند.
6_ جراحی بای پس
اگر تغییرات سبک زندگی، مشکل رگ های واریسی را حل نکند یا اگر رگ های واریسی درد زیادی به وجود آورند یا سلامت عمومی شما را تحت تأثیر قرار دهند، پزشک ممکن است یک عمل تهاجمی را امتحان کند. لیگاسیون و بستن، یک روش درمانی جراحی است که تحت بیهوشی عمومی انجام می شود.
در طول این عمل، جراح برشی در پوست ایجاد می کند، رگ های واریسی را قطع می کند و آن را از طریق برش خارج می کند. با اینکه جراحی های لیگاسیون و بستن رگ به روز رسانی شده اند، اما کمتر انجام می شوند، زیرا در حال حاضر روش های جدید و کم تهاجمی تری به وجود آمده است.
چشم انداز افراد مبتلا به رگ های واریسی
رگ های واریسی معمولاً به مرور زمان بدتر می شوند. شما حتی اگر تغییرات سبک زندگی لازم را برای کنترل رگ های واریسی انجام دهید و درد را کنترل کنید، این اتفاق می افتد. با اینکه رگ های واریسی ظاهر ناخوشایندی دارند، اما هیچگونه مشکل جدی طولانی مدتی ایجاد نمی کنند. در برخی موارد، رگ های واریسی می توانند منجر به ایجاد زخم، لخته های خونی و التهاب مزمن شوند.
اگر مورد شما شدید است، رگ های واریسی ممکن است پاره شوند. اگر دچار هر گونه علائمی شده اید، باید با پزشک مراجعه کنید. او ممکن است رویکردهای تهاجمی تری مانند جراحی یا روش های مداخله ای را به شما پیشنهاد دهد.
دکتر آرش توفیق جراح و متخصص عروق در تهران
